Mirasın ev ve arsa gibi mülklerinin paylaşımı sıklıkla uzun süren anlaşmazlıklara yol açar. Bu süreçte yargıya başvuru da sonuç almayı yıllarca geciktirebilir. Bu durum, mirasçıların mülkten tam olarak yararlanmasını engellerken aile içinde dargınlıklar ve kırgınlıklara neden olabilir. Anlaşmazlıklar genellikle yasal hakların yeterince bilinmemesi ve daha fazla pay talebiyle ortaya çıkar.
MAL PAYLAŞIMI NASIL YAPILIR?
Eğer bir kişi, eşini mirasçı olarak belirlemediyse ve aynı zamanda ebeveynleri hayatta değilse, miras kardeşler arasında adaletli bir şekilde paylaşılır. Öte yandan muris mirasını eşiyle paylaşmamışsa ve anne-baba hayatta değilse, miras tamamıyla kardeşler arasında adil bir şekilde bölüşülür. İkinci bir durumda ise, eşini mirasçı olarak atamayan bir kişinin, ebeveynleri de hayatta değilse, miras kardeşler arasında adil bir şekilde pay edilir. Eğer muris eşiyle birlikte mirası paylaşmışsa, eşin miras payı yüzde elli olur ve geri kalan yüzde elli kardeşler arasında eşit şekilde paylaşılır.
KİMLER MİRASTAN PAY ALABİLİR?
Miras bırakanın vefat etmesi halinde, mirasın paylaşımı yasal mirasçılar arasında belirlenir. İlk olarak, miras bırakanın eşi her zaman mirasçıdır. Eşin yanı sıra, miras bırakanın çocukları, torunları veya evlatlık çocukları da mirasçı olabilir. Eğer altsoyda (çocuklar, torunlar, evlatlıklar) mirasçı bulunmazsa, üstsoy (anne, baba, dede, nine) sırasıyla mirasçı olabilir.
Üstsoyda da mirasçı bulunmazsa, sıra kardeşlere geçer. Kardeşlerin de mirasçı olmadığı durumda, diğer akrabalar (dayı, amca, hala, teyze, yeğen gibi) sırasıyla mirasçı olabilirler. Yukarıdaki hiçbir yasal mirasçı bulunamazsa, mirası devlet alır.
VASİYETNAME NEDİR, NASIL YAPILIR?
Vasiyetname, miras bırakanın ölümünden sonra mal varlığının nasıl dağıtılacağını belirleyen yazılı veya sözlü beyandır. Resmi bir memur (noter, hakim vb.) huzurunda yapılabileceği gibi, miras bırakanın kendi el yazısıyla veya belirli koşullar altında sözlü olarak da geçerli olabilir. Vasiyetnamede miras bırakan istediği kişilere hangi mal varlıklarının nasıl geçeceğini belirtebilir ve bu belge ölümünden sonra geçerli olur.
RESMİ VASİYETNAME
- Resmi memur (sulh hakimi, noter vb.) tarafından düzenlenir.
- En az iki tanığın huzurunda yapılır.
OKUNARAK VE İMZALANARAK YAPILANLAR
- Vasiyetçi son arzularını resmi memura bildirir.
- Memur vasiyetnameyi hazırlar, okur ve uygun bulunursa imzalatır.
- İmzalandıktan sonra tarih ve imzalar atılır.
- Tanıklar da vasiyetçinin beyanını doğrular.
OKUNMADAN VE İMZALANMADAN YAPILANLAR
- Vasiyetçi beyanlarını memura iletir.
- Memur beyanlara uygun vasiyetname metnini hazırlar ve okur.
- Metin vasiyetçi tarafından uygun bulunur, tarih ve imzalar atılır.
- Tanıklar da metnin doğruluğunu şerh eder.
EL YAZISI VE VASİYETNAME
- Tüm metin vasiyetçinin el yazısıyla yazılır.
- Tarih ve imza da el yazısı ile atılır.
- Sadece okuma-yazma bilenler düzenleyebilir.
- Muhafaza edilmesi için güvenilir bir yere teslim edilebilir.