Korona virüs nedeniyle yasaklanan şehirler arası yolculuk 1 Haziran'dan itibaren hükümetin normalleşme çağrısıyla yeniden başladı. Otobüs firmaları, kara yolları yolcu taşımacılığında ilan edilen tavan ücret tarifesine göre zam yapınca bilet fiyatları yüzde 100 ile yüzde 150 arasında arttı.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı tarafından 14 Mayıs’ta yayımlan tebliğ ile kara yolları yolcu taşımacılığında getirilen tavan ücret uygulaması nedeniyle otobüs yolcu bilet fiyatlarına yüzde 100-150 arasında zam geldi.
Tüketiciyi Koruma Derneği (TÜKODER) tarafından yapılan açıklamada, pandemi nedeniyle şehirler arası yolculukta getirilen önlemlerin yurttaşın sırtına yüklendiği belirtildi.
Bakanlık tarafından belirlenen tavan ücret uygulamasının amacı; “Dünya Sağlık Örgütü tarafından pandemi ilan edilen Kovid-19 salgını nedeniyle uygulanan tedbirler sonucunda kara yoluyla yurt içi yolcu taşımacılığı yapan firmalarımızın üstlenmek zorunda kaldıkları ilave maliyetlerin dikkate alınması” olarak açıklanmıştı. (Resmi Gazete'de ilan edilen tavan ücret tarifesine buradan ulaşılabilir.)
80 LİRALIK BİLET 160 LİRA OLDU
Tüketiciyi Koruma Derneği (TükoDer) tarafından yapılan açıklamaya göre söz konusu tebliğ nedeniyle otobüs bilet fiyatları yüzde 100 ila yüzde 150 oranında arttı. Tavan fiyat uygulamasında gidilecek kilometre mesafesine göre fiyat belirlendiğinden bazı otobüs firmalarının kilometreyi kısaltan otoyol üzerinden kilometre hesabı yaparak ücretin belirlenmesi yerine, otoyol öncesi uzun olan kara yolu kilometresini baz aldıkları, fiyatlar arasında farklılıkların olduğu tespitleri yapıldı. Bazı firmaların ise otoyol ücretlerini de bilet fiyatlarına yansıttıkları yönünde de şikayetler geldi.
Kovid-19 salgını nedeniyle evde kalan, hane gelirlerinin düşmesi sonucu ekonomik olarak zor durumda olan vatandaşların, otogarlarda bilet fiyatlarını öğrenince şikayetlerini dile getirdiği belirtilen açıklama, bazı otobüs firmalarının otoyol değil karayolu üzerinden kilometre hesabı yaptığı aktarıldı.
TükoDer’e ulaşan bilgilere göre daha önce 75-80 TL olan İstanbul-Ankara biletlerinin fiyatı 160 TL, 140-150 TL’ye gidilen Giresun bilet fiyatı ise 275-340 TL’ye kadar çıktı. Yine İstanbul'dan Antalya'ya biletler 200/220, Bursa'ya 100 TL, İzmir'e 170TL, Sivas'a 250TL oldu. Açıklamada "Fiyatları görünce şaşırmamak mümkün değil. Yapılan bu uygulama Anayasanın 172.maddesine aykırıdır. Tebliğin amacında da açıkça belirtildiği üzere yolcu taşımacılığı yapan firmaların ilave maliyetleri dikkate alınarak bu uygulamaya gidilmiştir” denildi.
MALİYET VERGİLERDEN KARŞILANMALI
Salgının faturasının vatandaşa yansıtılarak biletlere yüzde 100 ila yüzde 150 zam yapmanın akıl işi olmadığı ifade edilen açıklamada, şöyle denildi:
“Otobüs fiyatlarının mart ayı başındaki fiyatlara çekilmesini, yolcu kapasitesinin düşürülmesi nedeniyle de yüklenilen ek maliyetler için geçici bir süre otobüslerin kullandığı mazotlarda KDV’nin sıfırlanması, otoyol ve köprülerden ücretsiz geçişlerinin sağlanması, otogarlardan giriş çıkış ücretlerinin sıfırlanması 83 milyon tüketici adına talebimizdir.
Kovid-19 salgınının ekonomik maliyeti tüketicinin sırtına yıkılamaz, salgın nedeniyle hane geliri düşen vatandaşlarımızın açlığa terk edilmesi kabul edilemez. Ucuz, kaliteli ulaşım tüketicinin evrensel hakkıdır. Anayasanın 172 maddesi gereği devleti, 'tüketicileri koruyucu' önlemleri almaya davet ediyoruz.”