Birçok banka kredi sağlarken veya emeklilere promosyon ödemeleri yaparken otomatik ödeme talimatıyla fatura talep ediyor. Bu talep, tüketiciler için kolaylık sağlaması nedeniyle genellikle bir engel olarak görülmüyor fakat bankaların bu faturaları ısrarla talep etmesinin altında başka bir neden yatıyor.
Bankalar müşterilerinin faturalarını günü gününe öderken, hesap kesim tarihine kadar faiz işletiyor. Bu durum, faturaların artması ve faiz oranlarının yükselmesiyle birlikte daha belirgin hâle geldi.
Örneğin, bir banka müşterisi 720 liralık elektrik faturasını öderken, bunun yanında 25 lira gibi bir faiz ödemek durumunda kaldı. Bu durum, sosyal medyada geniş tepkilere yol açtı.
Faiz miktarının artışına tepki gösteren bir kişi, "Geçen yıl 3-5 lira gibi düşük miktarlar öderken, bugün 25 lira faiz ödemek zorunda kalıyorum. Otomatik ödemenin amacı, faturayı zamanında ödemektir. Eğer faiz ödenecekse, ben bunu kendim de yapardım" şeklinde konuştu.
Ayrıca, işletmelerin yüksek fatura bedellerinden ödedikleri otomatik ödeme faizleri göz önüne alındığında, bankaların elde ettikleri kar marjı daha açık bir şekilde ortaya çıkıyor.
TÜKETİCİYE HABER VERME ZORUNLULUĞU
Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanı Aydın Ağaoğlu, bu konuyla ilgili olarak şunları söyledi:
"Bankaların, tüketicinin onayını almadan ve önceden bildirim yapmadan yansıttığı bu faizlere itiraz etmek mümkündür. Mevcut yasal düzenlemelere göre, bankaların faizle ilgili değişiklikleri tüketicilere en az 30 gün önceden bildirmesi gerekmektedir.
Hesap özetlerinde tüketici aleyhine yapılan değişiklikler, geçersizdir ve bazı notlar eklenerek tüketiciye yapılan bu değişikliklerin bildirilmesi gerekmektedir. Tüketiciler, bu konuda dikkatli olmalı, hesap özetlerini düzenli olarak kontrol etmeli ve haklarını savunmalıdır.
Tüketici Kanunu'na göre, sözleşmelerde tüketici aleyhine tek taraflı değişiklik yapılamaz, ancak bazı bankalar, otomatik ödenen doğalgaz, elektrik, su, telefon gibi faturalar için kredi kartı hesaplarından faiz talep edebilmektedir."