Merakla bekliyordum milyonlarca emekli gibi.
TÜİK’in enflasyon açıklaması bu ay önemliydi benim gibi emekliler için, çünkü önümüzdeki aylarda alacağımız maaşlar konusunda fikir sahibi olabilecektik.
Ben merak ettim ya! TÜİK dedi ki iki gün daha merak et. Neymiş? ‘Tüketici Fiyat Endeksi ve Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksi Haziran 2023 Haber Bültenleri’, buna bağlı olarak fiyatlar Kurban Bayramı tatili nedeniyle TÜİK’e rapor gönderen iş yerlerinden gecikmeli olarak gelecekmiş. Açıklama da 5 Temmuz’da olacakmış.
Tabii ya! İlgili kurumlar 3 Temmuz’da iş başı yapacak, hesap makinelerini önlerine koyup hesaplarını yapacaklar, sonra onları postaya verecekler; TÜİK de hızlı bir çalışmayla 5 Temmuz’da sonuçları açıklayacak.
Bakmayın siz uzmanların “Her şey bilgisayarlarda günü gününe tutuluyor, günü geldiğinde tek tuşla sonuçlar alınıyor, tek merkezde toplanıyor, toplantıda onaylanıp ilan ediliyor.” dediklerine… Bizim kurumlarımız, öyle bilgisayar, internet, hatta evlerinden, tatil yerlerinden rahatça ulaşabilecekleri bulut kolaylıklarına güvenir mi? Onlar neye güveneceklerini bilir. O nedenle bir yıl öncesinden belirledikleri tarihi, daha önce bir kere daha yaptıkları gibi değiştirebilirler. Haklarıdır, ben inandım, sizi bilmem!
Neyse o iki gün de geçti. Haziran ayı enflasyonu açıklandı. Buna göre, haziranda Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) bir önceki aya göre yüzde 3,92 arttı. Yıllık bazdaki artış ise yüzde 38,21 oldu.
Bizim için önemli olan, yani memur ve emekliye yapılacak zam oranını etkileyecek 6 aylık enflasyon ise yüzde 19,77 olarak gerçekleşti.
Tam ben bu oranları yazıyordum, iç sesim kulağına fısıldamış olmalı ki Emekli Öğretmen aradı: “Enflasyon Araştırma Grubu (ENAG)(1) araştırmalarından niye söz etmiyorsun? Onlar, haziran ayı enflasyonunu yüzde 8,54; yıllık enflasyonu ise yüzde 108,58 olarak açıkladı. Onlara göre yılbaşından itibaren artış oranı %50,53 olarak gerçekleşti. ‘Bu ne demek?’ açıklasana!”
Derhal tersledim. Doğduğumdan beri benim arkadaşım diye her sözüne burada yer mi vereyim? Birileri onun görüşlerine yer verdiğim için beni müstemleke kafasıyla yazan, milletin aleyhine düşünen biri gibi görmeye başladı zaten. Hoş, onun söylediklerinin hepsi bu vatan, bu millet, bu insanlar için ama ben yine de uzak durmaya çalışıyorum. Hemen bastım cevabı: “Onların araştırması esas alınsa maaşları etkileyecek oranın “ %19,77 değil de %50,53 olacağını bilmediğimi mi sanıyorsun? Ondan söz edeyim de birileri ‘Sen hep onların kafasıyla hareket ediyorsun’ mu desin? Yok öyle yağma, kimsenin ağzına laf vermem ben!”
Geri adım atmadı hiç. “Benim derdim, senin, sana yazıp birilerinin savunma avukatlığını yapanların, hepimizin ekmeği… Emekli veya çalışan herkesin maaşını etkileyecek bir durum bu. Sence TL’nin %25 değer kaybettiği bu ayda aylık enflasyonun %3,92 olduğuna inanan bir Allah’ın kulu var mıdır? Açıklayanlar dâhil… Enflasyona esas olan maddelerin neler olduğu sorusuna hiç utanmadan ‘Fiyat verilerinin TÜİK'te hâlihazırda mevcut olmaması, hazırlanmasının da ayrı ve zaman alıcı bir çalışma gerektiriyor olması sebebiyle madde düzeyinde ortalama fiyatlara ilişkin bilgi paylaşılması mümkün olmamaktadır.’ cevabını veren bir kurumdan söz ediyoruz.
Bari ENAG’dan söz etmiyorsun, İTO’dan söz et. İTO bildiğin gibi yönetenlerin yanında… Yıllardan beri enflasyon açıklamaları TÜİK’le paralel giderken son yıllarda makas açılmaya başladı. Onlar da bile yıllık enflasyon yüzde 55,19, aylık enflasyon ise yüzde 3,46, altı aylık enflasyon ise %23,64 oldu. Hiç olmazsa köşe yazarı olarak buna dikkat çek.”
Kapatıverdim telefonu. Başımı derde sokmaya gerek yok. Herkes biliyor ki kim ne derse desin imam bildiğini okur.
Benim ümidim Sayın Cumhurbaşkanı’mızda. Memurlarda en az maaşı 22 bin TL’ye çıkaracak. Emekliler için de “Cumhurbaşkanı Yardımcı’ma, Maliye Bakanı’ma, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı’ma talimatı verdim!” dedi. Demek ki bize de seyyanen 8000TL ve enflasyon farkı uygulaması yapacaklar.
Kendi kendime “Sizi bilmem ama ben ikna oldum arkadaş!” diyordum ki bu defa iç sesim çıktı ortaya. “Ben ikna olmadım arkadaş!” diye haykırdı. Kovalamama fırsat vermeden devam etti:
“Hiç haber dinlemiyor, gazete okumuyor musun Köşe Yazarı? Kendi kendimizi bu yıl iki defa Motorlu Taşıtlar Vergisi yatırmaya ‘Nasılsa bir yıllık!’ diye, art arda akaryakıta yapılan zamlara da ‘Belki uluslararası piyasalar!’ diye, döviz ve altın karşısında TL’nin yerlerde sürünmesine de ‘Ah, bu dış güçler yok mu?’ diye ikna ediyorduk ki Cumhurbaşkanlığı Kararnameleri arka arkaya zam yağdırdı ve bu kararlar Resmî Gazete’de yayımlandı.(2) Verilecek zamların çoğu şimdiden uçtu gitti. Sen bunları duymadın mı? Bir de köşe yazarı olacaksın!” dedi.
İlk defa iç sesime hiçbir şey diyemedim.
1) ENAG: Enflasyon Araştırma Grubu’nun kısaltılmış hali olan ENAG, çeşitli verileri göz önüne alarak bazı kalemlerde enflasyon araştırmaları yapan bir grup olarak karşımıza çıkıyor. Aylık ve yıllık ekonomik analizler yapan ve ürünlerdeki fiyat değişimlerini kayıt altına alan ve akademisyenlerden oluşan grup çeşitli projelere de sahip.
2) https://www.resmigazete.gov.tr/