2011'de yürürlüğe giren yönetmelik, kriz nedeniyle çalışma sürelerini kısaltan veya faaliyetleri durduran işletmelere sağlanan Kısa Çalışma Ödeneği (KÇÖ) şartlarını belirliyordu. Ancak bu yönetmelik, yeniden düzenlenerek kaldırıldı.
Yerine 14 maddelik yeni bir yönetmelik getirildi. Bu yeni düzenlemeler, işletmelerin KÇÖ'den yararlanabilmeleri için sigortalı işçi sayısını korumalarını şart koşuyor.
3 Şubat 2024'te Resmi Gazete'de yayımlanan 7495 sayılı kanunla birlikte Kısa Çalışma Ödeneği'nden (KÇÖ) yararlanma şartlarına genel salgın durumu da dahil edilmişti. Yönetmeliğe göre, genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, salgın gibi zorlayıcı sebeplerle işyerinde kısa çalışma uygulanmasını isteyen işveren, Sosyal Güvenlik Kurumu'na (SGK) başvuracak.
Bu başvuruda, krizin işyerine olan etkileri ile birlikte zorlayıcı sebeplerle kısa çalışmaya tabi tutulacak sigortalılarla ilgili bir liste de SGK'ya bildirilecek. Bu düzenleme, işletmelerin kriz veya salgın gibi olağanüstü durumlarda çalışma sürelerini kısaltarak veya faaliyetlerini durdurarak, çalışanlarını koruyabilmeleri ve Kısa Çalışma Ödeneği'nden faydalanabilmeleri için bir yol sağlıyor.
İşyerlerinin haftalık çalışma süresinin üçte birinden az olmayacak şekilde kısa çalışma süresi belirlenir. İşverenin kısa çalışma talebi, SGK tarafından nedeni ve şekli açısından incelenir. Genel ekonomik, sektörel veya bölgesel kriz, genel salgın veya dışsal etkiler gibi zorlayıcı sebeplerin varlığı, işçi ve işveren sendikaları konfederasyonları tarafından iddia edilir veya kuvvetli emarelerle desteklenirse, SGK bu durumu değerlendirir ve karara bağlar.
AFET KAYNAKLI İŞİ AZALAN ŞİRKETLER YARARLANAMAYACAK
Afetlerden doğrudan etkilenen işyerlerinin başvurularında SGK Yönetim Kurulu Kararı aranmayacak. Fakat afetten etkilenmeyen işyerleri, nakit darlığı, ödeme güçlüğü, pazar daralması veya stok artışı gibi nedenlerle Kısa Çalışma Ödeneği'nden yararlanmak için başvuruda bulunurlarsa, bu başvurular doğrudan reddedilecek.
HANGİ KOŞULLARDA YARARLANILABİLECEK?
Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmak isteyen bir sigortalının, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 120 gün boyunca bir işyerinde çalışmış olması ve son üç yılda en az 450 gün boyunca sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş olması gerekir.
ASGARİ ÜCRETİN YÜZDE 150’SİNİ AŞAMAYACAK
Günlük kısa çalışma ödeneği miktarı, sigortalının son on iki aylık prime esas kazançları göz önünde bulundurularak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde 60'ı olarak belirlenir ve aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde 150'sini geçmemektedir. Kısa çalışma ödeneği ödeme süresi, 3 ayı geçmeyecek şekilde sınırlıdır.