1999-2000 sonrasında SGK'ya kayıtlı olanlar, staj ve çıraklık borçlanması hakkını talep etmeye devam ediyor. EYT kapsamı dışında kalan 8 Eylül 1999 öncesi staj sigortası mağdurları, staj ve çıraklık dönemindeki çalışmalarının sigorta başlangıcı olarak kabul edilmesini istiyor.
TGRT Haber ekranlarında konuya dair değerlendirme yapan SGK Baş Uzmanı İsa Karakaş, borçlanma hakkının verilmesi gerektiğini belirterek kalifiye iş gücünün önemine değindi.
İsa Karakaş yaptığı açıklamada şu ifadeleri kullandı:
Staj ve çıraklık mağdurlarına ben özel bir önem veririm. Çünkü bu bireylerin duygusal yönüyle çok oynandı. Peki, neden böyle oldu? Aslında staj ve çıraklık meselesi, EYT konusundan önceki, hatta daha eski bir sorun. EYT sorununu başından beri ben dikkatle takip ediyorum. Türkiye Cumhuriyeti Büyük Millet Meclisi'ne göz attığımızda, Meclis'e en çok yasa teklifi hangi konuda sunulmuş biliyor musunuz? Rekor sayıda teklif, EYT konusunda geldi. Ardından en çok teklif edilen konu hangisi diye düşündünüz mü? Staj ve çıraklık mağdurlarıyla ilgili yüzlerce kanun teklifi sunuldu.
Staj ve çıraklık mağdurlarına defalarca vaatlerde bulunuldu. Seçim beyannamelerinde bu konuya özel bir yer ayrıldı ve bu mağduriyet bir türlü giderilemedi. Ben, uzun yıllar baş müfettişlik görevi yaptım, sanayiyi dolaştım, bütün iş yerlerini inceledim. Bütün vatandaşlarımız bilir, sanayide çalışan işçiler gibi çıraklar da ağır işlerde çalışmaz mı? En zor şartlarda çalışırlar, adeta işçilerden daha fazla emek harcarlar. Git buraya, şunu al, bunu getir gibi yönergelerle çalıştırılırlar. Aslında buradaki sorun sadece mağduriyet değil, daha çok eşitsizliktir.
GEÇMİŞTE BORÇLANMA HAKKI VERİLDİ
Masa başında oturan bir avukata "Sen borçlanabilirsin" demek kolay, değil mi? O tamirci çırak değil mi? Borçlanma hakkı yok, bir de ne var? Şimdi bu durumun başka bir versiyonu daha ortaya çıkıyor. İlginçtir, tekrar baktım önce. Geçmiş yıllarda zaten staj ve çıraklara borçlanma hakkı tanımışız. Yani tarihsel bir örnek var demektir.
Dahası, Almanya'daki gurbetçimiz kendi mesleki kanunlarına göre staj yaptığında Türkiye'ye döndüğünde bu stajı başlangıç kabul ediyoruz. Bu konuda 2016 yılında Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı mevcut. Dolayısıyla tüm bunlar gösteriyor ki artık staj ve çıraklık mağdurlarının sorunlarını çözmemiz gerekiyor. Ayrıca belirtmek isterim ki, EYT konusunu da çözdük. Bu nedenle sosyal güvenlik sisteminde bir denge bulunuyor.
GENÇLERE BORÇLANMA HAKKI TANIMAMIZ GEREKİYOR
Maaş alanların ve çalışanların sayısı arttıkça, Sosyal Güvenlik Kurumu sistemi ve istihdam da o kadar güçlenir. Sistem, yeni katılımcıların artmasıyla sürdürülebilir hale gelir. Şu anda mevcut kanunlara baktığımızda, düşünün ki bugün stajyer ve çırak olan birçok genç var. Bu gençler, emekli olabilmek için 65 yaşına kadar beklemek zorunda. Bu nedenle bu gençlere borçlanma hakkı tanımamız gerekiyor.