ABD Başkanı Joe Biden, 1915 olayları için "Soykırım" ifadesini kullandı.
Biden açıklamasında, "Suçlamak için değil, tekrarlanmasın diye bu ifadeyi kullanıyoruz" ifadelerini kullandı. ABD Başkanı Joe Biden, 46'ncı başkanlık seçimi sürecinde, 1915 olaylarına sözde 'soykırım' diyeceğini belirtmişti.
ABD'deki 50 eyaletin 49'u 1915 olaylarını sözde 'soykırım' olarak tanırken, sadece Mississippi olayları tarihçilerin değerlendirmesi gerektiğini söylemişti. Joe Biden, Ermeni soykırımı ifadesini kullanan ilk ABD Başkanı oldu.
TÜRKİYE'DEN JET YANIT
Bakan Çavuşoğlu açıklamasında “Sözcükler tarihi değiştiremez, yeniden yazamaz.” Tarihimiz hakkında kimseden ders alacak değiliz. Siyasi fırsatçılık barış ve adalete karşı en büyük ihanettir. Tek dayanağı popülizm olan bu açıklamayı tümüyle reddediyoruz."ifadelerini kullandı.
DIŞİŞLERİ BAKANLIĞI
Dışişleri Bakanlığı, "ABD Başkanı'nın radikal Ermeni çevreleri ile Türkiye karşıtı grupların baskısı altında 24 Nisan tarihinde yaptığı 1915 olaylarına dair açıklamayı kabul etmiyor ve en şiddetli şekilde telin ediyoruz" açıklamasını yaptı.
Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, "Sözkonusu açıklamanın konuya dair bilimsel ve hukuki bir temele, bulguya dayanmadığı ortadadır. 1915 olaylarına ilişkin olarak, uluslararası hukukta tanımlanmış olan soykırım ifadesinin kullanılabilmesi için gereken şartların hiçbiri mevcut değildir. 1915 olaylarının niteliği politikacıların konjonktürel siyasi saiklerine veya iç siyaset mülahazalarına göre değişmez. Böyle bir tutum, tarihin yalnızca hoyratça tahrif edilmesine hizmet eder" denildi.
"ABD BAŞKANI'NIN YAPTIĞI AÇIKLAMANIN HİÇBİR DEĞERİ BULUNMAMAKTADIR"
Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin 1915 olaylarının tartışmalı niteliğini açıkça ifade ettiğine vurgu yapılarak, "Öte yandan, Türkiye'nin o döneme dair bilimsel gerçekler ışığında adil bir hafızanın oluşturulmasına yönelik olarak 2005 yılında yaptığı Ortak Tarih Komisyonu kurulması önerisi de, Ermeni tarafı buna hiç yanaşmamış olsa da, bugün halen geçerliliğini korumaktadır. Bu itibarla, tarihi konularda hüküm vermeye ne hukuken ne ahlaken yetkisi bulunan ABD Başkanı'nın yaptığı açıklamanın hiçbir değeri bulunmamaktadır. Medeniyetlerin beşiği olarak adlandırılan bir coğrafyanın merkezinde yer alan ve yaşadığı tüm acılara rağmen insanlığın barış ve huzuru için çaba sarfetmeyi şiar edinmiş bulunan Türkiye, tarihiyle yüzleşmekten hiçbir zaman kaçınmadığı gibi, bu konuda ABD dâhil kimseden ders alacak değildir" denildi.
Açıklamada, "Bu vesileyle, Birinci Dünya Savaşı öncesinde ve sırasında dönemin olağanüstü şartlarında hayatını kaybeden Osmanlı İmparatorluğu'nun Müslüman, Hristiyan ve Yahudi tüm milletlerinden fertlerin aziz hatıralarını da bir kez daha saygıyla anıyoruz. Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan'ın Birinci Dünya Savaşı döneminde hayatını kaybeden Osmanlı Ermenileri için bu yıl da, 24 Nisan günü, İstanbul Ermeni Patrikhanesi'nde düzenlenen törene ilettiği mesaj Türkiye'nin konuya ilişkin yaklaşımını yansıtmaktadır. Yaşanan bu acıların üzerinden geçen yüz yıldan fazla süre sonra, bölgemizde geçmişin yaralarının tamamen sarılması ve halkların geleceği birlikte inşa etmeleri için samimi gayret gösterilmesi gerekirken, ABD Başkanı'nın bu açıklaması halkları kutuplaştırmak ve bölgemizde barış ve istikrarın sağlanmasını zorlaştırmaktan başka bir sonuç vermeyecektir" ifadeleri kullanıldı.
"TÜRK HALKININ VİCDANINDA ASLA KABUL GÖRMEYECEK"
Açıklamanın devamında, "ABD'nin tarihi gerçekleri çarpıtan bu açıklaması, Türk halkının vicdanında da asla kabul görmeyecek, karşılıklı güven ve dostluğumuzu sarsan sarılması zor derin bir yara açacaktır. ABD Başkanı'nı bazı siyasi çevreleri tatmin etmek dışında başka hiçbir amaca hizmet etmeyen bu vahim hatasını düzeltmeye; tarihten düşmanlık çıkarmaya çalışan bu çevrelerin gündemine hizmet etmek yerine, başta Türk ve Ermeni halkları arasında olmak üzere, bölgede barış içinde bir arada yaşama pratiğinin tesis edilmesine yönelik çabaları desteklemeye davet ediyoruz" ifadelerine yer verildi.
CUMHURBAŞKANI YARDIMCISI FUAT OKTAY'DAN SERT AÇIKLAMA
Oktay "Siyasi hesap uğruna tarihin çarpıtılmasının bir göstergesi olan Biden’ın 1915 olaylarına ilişkin değerlendirmesini reddediyoruz. Ermenilerce kurgulanan asılsız iddiaları temel alan ve Ermeni isyancılar tarafından katledilen Türklerin ızdırabını, acılarını göz ardı eden bu açıklamanın milletimiz ve tarih karşısında hiçbir değeri yoktur. Gerçekleri görmek isteyenlere arşivlerimiz açıktır." şeklinde konuştu
AKP SÖZCÜSÜ ÖMER ÇELİK
Çelik "ABD Başkanı Biden’ın, 1915 yılında Osmanlı Devleti'nde yaşanan olaylar hakkında tarihi ve hukuki dayanaklardan yoksun ve asılsız iddiaları esas alan açıklamasını hiçbir suretle kabul etmiyor ve şiddetle kınıyoruz" dedi.
SÖZCÜ KALIN
Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Büyükelçi İbrahim Kalın açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
Tarihi gerçekleri çarpıtarak yeni husumet tohumları ekmeye çalışan radikal Ermeni lobilerin baskısıyla ABD Başkanı Joe Biden’in 1915 olayları hakkında yaptığı talihsiz açıklama, Türkiye Cumhuriyeti açısından yok hükmündedir. Kötü niyetli ve tek gündemi ülkemize düşmanlık olan çevrelerin iftiralarını yansıtan söz konusu açıklamayı şiddetle reddediyor ve kınıyoruz.
BAKAN MUŞ
Ticaret Bakanı Muş "ABD Başkanı’nın 1915 olaylarına ilişkin 'soykırım' ifadesini kullanmasını kınıyoruz. Soykırım iddiası, aziz milletimize atılmış büyük bir iftiradır. ABD Başkanı’nın, tarihi gerçeklerle bağdaşmayan bu açıklamaları Türkiye-ABD ilişkilerine zarar vermeye yönelik bir girişimdir." dedi.
İLETİŞİM BAŞKANI ALTUN
İletişim Başkanı Altun "Biden yönetiminin 1915 olaylarını 'soykırım' olarak etiketlemesini kati surette reddediyoruz, en sert şekilde telin ediyoruz. Washington'un onurlu tarihimize gölge düşürmeyi seçmesinden dolayı ikili ilişkilerimiz açısından son derece talihsiz, üzücü bir gün yaşıyoruz.ABD makamları bu açıklamayı yaparken ne yazık ki lobilerin taleplerine diz çökmüştür" ifadelerini kullandı.
KURTULMUŞ'TAN AÇIKLAMA
AKP Genel Başkanvekili Numan Kurtulmuş "Tarihsel gerçekler, politik beklentiler uğruna yalanlarla değiştirilemez." şeklinde konuştu.
İYİ PARTİ GENEL BAŞKANI MERAL AKŞENER
"Sözde “soykırım” lafını ağzına alanları, tarihi yeniden yazmaya çalışanları, buna gereken yanıtını veremeyenler ile mevsimlik ve konjonktürel siyasi çıkarları iki ülke halkı arasındaki dostluk ilişkisine tercih edenleri, bu vesileyle en şiddetli şekilde kınamayı bir vazife addediyorum."
DEVLET BAHÇELİ:
"Milliyetçi Hareket Partisi, sözde soykırım suçlamasını tümden reddetmekte, bu isnadı dillendiren ABD Başkanı’nı da kınamaktadır. Biden’in soykırım açıklaması hükümsüzdür, aynı zamanda siyasi akılsızlık ve ahlâksızlıktır. Müttefik bilinen bir ülkeyle yol ayrımına gelinmiştir."
CHP SÖZCÜSÜ FAİK ÖZTRAK
Öztrak açıklamasında "ABD Başkanı Joseph Biden’ın 1915’te yaşanan acı olayları “soykırım” olarak nitelemesi büyük bir yanlış olarak tarihe geçmiştir. Bu açıklama Türkiye – ABD ilişkilerine olduğu kadar, Ermenistan Halkı ile Türkiye Halkı arasında bir uzlaşıya ulaşılmasına da olumsuz etki yapacak ve onarılması güç yaralar açacaktır.1915 olayları Türklerin ve Ermenilerin hafızasında büyük travmaya neden olan bir trajedi, bir felaket olarak iz bırakmıştır. Bu travmanın giderilmesi bu tür açıklamalarla mümkün değildir. Özellikle diğer ülkelerin devlet yetkililerinin üzerine düşen, geçmişte yaşanan trajedi üzerinden yeni bir gerilime yol açmak değil, ortak acının yaralarının sarılmasına çalışmak olmalıydı. Bu açıklama ile bu fırsat da kaçırılmıştır.Güney Kafkasya'da Azerbaycan ile Ermenistan arasında otuz yıldır süren Yukarı Karabağ sorununun çözüm aşamasına yaklaşıldığı, Azerbaycan'ın işgal altındaki topraklarının kurtarıldığı ve bölgede Türkiye, Azerbaycan ve Ermenistan halklarının barış, huzur, istikrar ve refah içinde geleceğe bakmaya hazırlandıkları bir sırada kullanılan sözde “soykırım” ifadesi, bütün bu süreçlerin zedelenmesine yol açacaktır.Son zamanlarda Türkiye aleyhine yapılan açıklamalar ve ülkemiz aleyhine alınan kararlar, AK Parti iktidarının basiretsiz dış politikasının Türkiye’yi getirdiği noktayı göstermesi bakımından ibret vericidir. Ülkemizi töhmet altında bırakan açıklamaları esefle karşılıyoruz." ifadelerini kullandı.
MANSUR YAVAŞ
Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı Mansur Yavaş, “Milletimiz bu coğrafyada Yunus’un hoşgörü; Mustafa Kemal Atatürk’ün barış ilkesiyle yaşamış, yaşamaya da devam edecektir. Siyasi çıkar peşinde olan devletlerin öncelikle kendi tarihlerine bakmasını tavsiye ediyor, yapılan açıklamaları şiddetle kınıyorum.” dedi.
İBB BAŞKANI EKREM İMAMOĞLU:
"ABD yönetiminin 1915 olayları ile ilgili ifadelerini şiddetle kınıyorum. Bu büyük bir yanlıştır. Türkiye Cumhuriyeti’ni töhmet altında bırakmaya yönelik bu ve benzeri kararlar tarafımızca yok hükmündedir."
ABD BASINI YAZMIŞTI
Wall Street Journal'a (WSJ) konuşan ABD'li yetkililer ABD Başkanı Joe Biden'ın 1915 olaylarını resmen "soykırım" olarak tanımaya hazırlandığını söylemişti.
Ancak ismi verilmeyen yetkililer bunun henüz kesinlik kazanmadığını, nihai bir karar verilmediğini ve bu yönde bir bilgilendirme de yapılmadığını; Biden'ın daha önceki başkanlar gibi sembolik bir açıklamayı da seçebileceğini belirtmişti.
ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, geçtiğimiz gün ABD Başkanı Joe Biden'ın 24 Nisan'da 1915 olayları için "soykırım" ifadesini kullanıp kullanmayacağıyla ilgili bir soruya yanıt verirken, ilgili açıklamanın Beyaz Saray'dan yapılacağını ve kendisinin şu an söyleyecek bir şeyinin olmadığını belirtmişti.
Price, böyle bir durumun Türk-Amerikan ilişkilerini olumsuz etkilemesi hakkında ise "Türkiye, bizim için uzun süredir değerli bir müttefik, bir NATO müttefiki. Türkiye ile ortak çıkarlarımız olduğu gibi anlaşmazlıklarımızın olduğu yerlerde de diyaloğa gidiyoruz" diye konuşmuştu.
ÇAVUŞOĞLU: KENDİ TERCİHLERİ
ABD’de yayınlanan Real Clear Defense dergisi için kaleme aldığı makalesinde Biden’ın sözde Ermeni soykırımını tanıyacağı iddialarına değinen Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, “Günümüz dünyasında tarihten düşmanlık çıkarmak ve yeni karşıtlıklar yaratmak, ortak bir gelecek inşa etmek için ne kabul edilebilirdir, ne de faydalıdır” demişti. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu geçtiğimiz günlerde “Amerika ilişkileri daha da kötüleştirmek istiyorsa tercih kendilerinindir” diyerek Türkiye’nin tutumunu ortaya koymuştu.
AKŞENER: ŞANLI TARİHİMİZE GÜVENİYORUZ
Konuyla ilgili İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener de bir açıklama yapıp "Yüce Türk milletinin tarihinde başımızı öne düşürecek, utanılacak, saklanacak hiçbir şey de yoktur. Bu itibarla, sözde 'soykırım' ifadesini gündemde tutma arayışında olanlara bir kere daha sesleniyor; bu vesileyle haklılığımızı ve şanlı tarihimize güvenimizi bir kez daha dosta ve düşmana duyurmak gereğini hissediyorum" ifadelerini kullanmıştı.
KILIÇDAROĞLU: TAMİR EDİLEMEZ YARALAR AÇILIR
Sözde "soykırım" kararıyla ilgili iddiaların basında yer almasının ardından yazılı bir açıklama yapan Kılıçdaroğlu, "Bunun, haksız, yersiz ve adil olmayan bir tutum" olduğunu vurgulamıştı.
İnsanlık tarihinde savaşların hep felaketlere ve kayıplara yol açtığını hatırlatan Kılıçdaroğlu, "Söz konusu siyasi niteleme, halihazırda zor bir süreçten geçmekte olan Türkiye-ABD ilişkilerine tamir edilemez yaralar açabilir. Bu sebeple Sayın Biden ve ABD yönetimini, dost ve müttefik iki ülkenin stratejik ilişkilerine zarar vermeyecek şekilde sorumlu ve sağduyulu davranmaya ve Güney Kafkasya'ya barış getirecek adımları desteklemeye davet ediyorum" çağrısında bulunmuştu.