Habertürk’ten Ahmet Kıvanç’ın haberine göre, Türkiye'de çeşitli kurumlar aracılığıyla gerçekleştirilen sosyal yardımların başında Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı geliyor. 2019'da bu bakanlığın sosyal yardımlarından faydalanan hane sayısı 3.3 milyonken, pandemi sebebiyle 2020'de 6.6 milyona yükseldi; 2021'de ise 5.9 milyona geriledi.
2022'de ise 4.4 milyona düşse de, pandemi öncesine kıyasla hala 1.1 milyon üzerinde kaldı. 2022'de bakanlık aracılığıyla yaklaşık 1.5 milyon kişiye yaşlı ve engelli aylığı olarak 21.6 milyar lira, 232.7 bin kişiye 3.5 milyar lira sosyal ve ekonomik destek, 565 bin kişiye de 17.9 milyar lira evde bakım yardımı sağlandı. Böylece yardım miktarı 2021 yılında 12.8 milyar liradan 2022'de 31.5 milyar liraya yükseldi.
2019 yılında 7.5 milyon kişi olan genel sağlık sigortası priminin bakanlık tarafından karşılandığı kişi sayısı, 2020'de 7.8 milyona yükseldi, 2021'de 9.5 milyon kişi oldu,
Bu rakam 2022 yılında da 9.5 milyon kişi olarak sabit kaldı. 2022'de Aile Bakanlığı, dar gelirli ailelerin GSS primleri için 33.6 milyar lira ödedi.
2019 yılında 7.5 milyon kişi olan genel sağlık sigortası priminin bakanlık tarafından karşılandığı kişi sayısı, 2020'de 7.8 milyona yükseldi, 2021'de 9.5 milyon kişi oldu, ve bu rakam 2022 yılında da 9.5 milyon kişi olarak sabit kaldı. 2022'de Aile Bakanlığı, dar gelirli ailelerin GSS primleri için 33.6 milyar lira ödedi.
Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından muhtaç aylığı alan yetim ve engellilerin sayısı 2019 yılından itibaren her yıl azalırken, 2022'de 4,241 kişiye geriledi. Aynı şekilde, imaret hizmetlerinden yararlanan kişi sayısı 2019-2020'de yaklaşık 80 bin civarındayken, 2021'de 101,225'e ve 2022'de 149,898'e yükseldi.
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından burs alan ilk ve ortaöğretim öğrencilerinin sayısı neredeyse değişmeden 283,002 kişi olarak kaldı, ancak Kredi ve Yurtlar Kurumu'ndan (YURT-KUR) burs alan yükseköğretim öğrencilerinin sayısı 2021'de 949,717 iken 2022'de 567,829'a geriledi. Aynı dönemde kömür yardımı yapılan hane sayısı yaklaşık 55 bin kişi artarak 2 milyon 29 bin kişiye ulaştı.
KAMU KURULUŞLARININ SOSYAL YARDIM HARCAMALARI
Kurum | Yardım türü | 2020 | 2021 | 2022 |
Yararlanıcı sayısı | Bin TL | Yararlanıcı sayısı | Bin TL | Yararlanıcı sayısı | Bin TL |
Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı | Faydalanan toplam hane | 6.630.682 | | 5.903.515 | | 4.419.286 | |
Yaşlı ve engelli aylığı | 1.527.019 | 11.595.560 | 1.538.810 | 13.233.342 | 1.533.509 | 21.576.925 |
Sosyal ve ekonomik destek (Çocukları muhtaç aileler) | 220.022 | 1.639.909 | 216.645 | 1.959.161 | 232.723 | 3.497.109 |
Evde bakım | 529.427 | 9.266.679 | 530.812 | 10.683.999 | 565.055 | 17.939.582 |
SYDV'na tüm sosyal yardımlar için aktarılan kaynak | | 16.802.348 | | 12.782.513 | | 31.518.565 |
Genel Sağlık Sigortası primleri | 7.810.588 | 14.454.883 | 9.482.940 | 34.473.958 | 9.488.441 | 33.552.337 |
Vakıflar Genel Müdürlüğü | Muhtaç aylığı (Yetim ve engelliler) | 4.598 | 50.949 | 4.486 | 58.800 | 4.241 | 93.366 |
İmaret hizmetleri | 82.280 | 52.712 | 101.225 | 75.684 | 149.898 | 198.399 |
Burs (İlk-ortaöğretim öğrencileri) | 20.659 | 24.948 | 21.342 | 40.279 | 20.995 | 48.138 |
MEB | Burs (İlk-ortaöğretim öğrencileri) | 185.159 | 56.912 | 277.156 | 1.143.503 | 283.002 | 1.896.591 |
YURT-KUR | Burs (Yükseköğretim öğrencileri) | 414.282 | 2.728.942 | 949.717 | 6.729.943 | 567.289 | 5.118.225 |
TKİ - TTK | Kömür yardımı | 1.774.130 | 983.249 | 1.874.806 | 1.225.402 | 2.029.576 | 3.961.487 |
Belediyeler | Tüm sosyal yardımlar | | 8.045.646 | | 11.276.971 | | 23.707.573 |
TOPLAM | | | 65.702.737 | | 93.683.555 | | 143.108.297 |
Toplam /GSYH (%) | | | 1,30 | | 1,29 | | 0,95 |
Belediyeler tarafından yapılan sosyal yardımlar, 2021 yılında 11.3 milyar lira iken 2022'de 23.7 milyar liraya yükseldi, böylece 2022 yılında kamu kuruluşları ve belediyeler tarafından toplam yardımlar 93.7 milyardan 143.1 milyar liraya çıktı. Ancak, geçen yılki toplam yardımların gayri safi yurtiçi hasılaya (GSYH) oranı 2019 yılının altında kaldı. 2019'da milli gelirin yüzde 1.17'si oranında olan sosyal yardımlar, 2020'de 1.30, 2021'de 1.29, 2022 yılında ise 0.95 olarak gerçekleşti.