Gülsüm Hülya Sundu / Günboyu
Türkiye''de 2 milyon 250 bin vatandaşa emeklilik yolunu açan düzenleme, Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) mevzuatları gereği, işe giriş tarihi olarak belirlenen 8 Eylül 1999 öncesinde staj yapmış olmasına rağmen meslek lisesinden mezun olmuş stajyer ve çırakları kapsayacak şekilde yasalaşmadı.
Şubat ayından itibaren Türkiye Büyük Millet Meclisi''ne (TBMM) gelecek torba yasa ile ''kısa süreli çalışma'' olarak gösterilen stajyer statüsünün, ''uzun süreli çalışma'' olarak güncellenmesini talep eden mağdurlar, 14 Mayıs''ta yapılacak seçimler nedeniyle TBMM''nin 7 Nisan itibariyle çalışmalarına son vermesinin ardından büyük bir hayal kırıklığına uğrarken, yüz binlerce vatandaşın emeklilik hayalleri de suya düşmüş oldu.
Geride kalan aylarda, birçok kez staj ve çıraklık mağduriyetinin çözüleceğini iddia eden Sosyal Güvenlik Müşaviri Onur Önal, haber bekleyen vatandaşlara 2. torba yasayı işaret etmiş olsa da, artık staj mağduriyeti için en yakın tarih, seçimlerden sonra kurulacak yeni Meclis''in göreve başlamasıyla ortaya çıkacak.
Sosyal medya hesabından gündeme yönelik değerlendirmelerini paylaşan Önal, staj konusunda ciddi bir sorun olan "Kayıt dışı staj ve çıraklık" konusunda kritik değerlendirmelerde bulundu. Önal, yayınladığı bir tweet serisi ile mağduriyetin tüm boyutlarını gözler önüne sererken, atılması muhtemel adımları ise şu şekilde duyurdu:
"STAJYERLER İÇİN EYT ÇIKACAK AMA KİMLERİ KAPSAYACAK?
"İyi bayramlar sevgili kardeşlerim , kayıtdışı staj ve çıraklar konusunu aslında hiç yazmak istemiyordum ana mecbur kaldım.
Dernekçilik ve başkancılık statülerinden hızını alamayan şüreka , kendisine daha fazla statü kazandırmak amacıyla federasyonculuk oynamaya başlamış ve mücadele ediyor ve çalıışıyor algısını oluşturmak için, staj ve çıraklık mağduriyetinin yanına birde kayıtdışı staj mağduriyeti ekleyerek , bu mağduriyeti hızla çözümsüzlüğe götürmek ve kamuoyunda infial yaratmak için tüm uyarılarıma rağmen cehaletinde ısrarcı bir şekilde devam etmektedir.
Aşağıda staj zorunlu meslek liselerinden mezun sayıları resmî rakamlarla verilmiştir
Biz bu mağduriyeti anlatırken şuanki kayıt altında olanlar üzerinden anlattık ve bu mağduriyet giderildiğinde SGK’nın Mali sürdürülebilirliğini sarmayacağını belirterek rakamları ile anlattık.
Yukarıda paylaştığım tabloda 2000 öncesi meslek lisesi mezunu sayıları verilmiştir . Bu sayılardan kayıtlı olan toplam 1.780.000 kişi , bunlardan bu yasa değişikliği ile birlikte emeklilik hakkına sahip olacak kişi sayısı 1.100.000 kişidir .İlk etapta emekli olacak sayısı 240.326 kişidir.
Oysaki biz kayıtdışı Stajın bu rakamların büyüklüğü karşısında mağduriyetin uygulanabilirlik ölçüsünü anlatırken kayıt altındaki rakamlar üzerinden anlattık.
"STAJ MESELESİNİ SONSUZA KADAR UNUTURSUNUZ"
Şimdi size soruyorum , 2.000.000''luk EYT’yi bile 8 ay açıl oturumlarda tartışan Türkiye , kayıt altındaki ve kayıtdışı ile birlikte 6-7 milyonluk emeklilik hakkını tartışırmı? Hangi tv de kim bunu savunabilir ? Bir büyük deprem felaketi yaşadığımız ve hala 12 milyon insanın KYK yurtlarında yaşamak zorunda kaldığı ve bir o kadarının çadırlarda yaşadığı böyle bir ortamda siz en 5 milyon kişiye bir emeklilik hakkını isterseniz toplum taşlar sizi ve bu konuyu ilelebet kapatmak zorunda kalırsınız.
İşte bu hassas dengeleri gözeterek biz tescil ve borçlanma hakkı üzerinde durduk. Şüreka cahilliği ile borçlanma hakkı verilse bile , eğer kayıt dışına hak verilmez ise 5 yıllık zamanaşımından dolayı bunu yapamazsınız diye anlatıyormuş.
5510 sayılı kanuna göre bir kitleye borçlanma hakkı verildiğinde zamanaşımı diye bir şey söz konusu değildir. Bir çalışmaya borçlanma hakkı verildiğinde borçlanmalarda zamanaşımı ol aldığını 5510 sayılı kanun belirtmiştir. Hoş Sosyal Güvenlik Müşavirliğini , işportacılık zanneden şürakanın Hizmet tespit zaman aşımı ile borçlanma hakkı arasındaki farkı bilmemesi gayet normaldir, cahilliğinden bi haber kendisinden beklenen bir açıklamadır.
"KAYIT DIŞI STAJYERLER EYT''Lİ OLAMAZ"
Sevgili kardeşlerim işte bu mağduriyet giderilecekken, bunca verdiğimiz emeği ve ülke gündemine , siyasilerin gündemine emek emek taşıdığımız bu mücadeleyi, şüreka ve İşporta birlikte hızla çözümsüzlüğe doğru , uçuruma götürmektedir.
Kayıt dışı kardeşlerime buradan sesleniyorum , gelin bunu dillendirmeyin , inanın bu konudaki ısrarınız; Ya kayıt altındaki mağdur kardeşlerinizide sadece borçlanma hakkı verilerek yakacak, yada kayıt altındakilere tescil hakkı verilerek, yasaya eklenecek madde ile sizi tamamen kapsam dışı tutarak sizi yakacaktır.
Cehalet; Dünyada hep bilim adına doğruyu söyleyenleri , dünya yuvarlaktır diyenleri bile taşlamıştır. Sosyal Güvenlik bir bilimdir ve uzmanlık alanıdır , Cehalat ve bilgisizlikle konuşulacak bir alan değildir.
Size hep söylediğim gibi , Şüreka ve İşporta cehalettir , hezeyandır , magrip tir . Savunduğu mağduriyetide , tıpkı bu mağduriyeti marjinalleştirip siyasallaştırmaya çalıştıkları gibi , bu mağduriyetide toplumda infiale ve sert tepkilere doğru hızla uçuruma götürmektedirler. Çünkü cehalet toplumun her dönemde uçurumudur
Staj ve çıraklık mağdurları için her şeyi değiştirecek detay! EYT'ye yalnızca bir kısmı dahil edilecek
28 Şubat'ta Meclis'ten geçen EYT düzenlemesinin kapsamına dahil edilmeyen staj ve çıraklık mağdurları, aylardır verdiği hak mücadelesinde henüz somut bir başarı elde edemezken, EYT alanında çalışmaları ile bilinen uzman isimden staj mağduriyetinin çözüleceği ancak hangi kesimlerin dışarıda kalacağına yönelik yeni bir paylaşıl geldi.