Sayıları milyonlarla ifade edilen staj ve çıraklık mağdurlarının EYT mücadelesi devam ediyor. EYT''de staj ve çıraklık mağdurlarına müjdeli haberi Sosyal Güvenlik Uzmanı Onur Önal BBN TÜRK TV''nin canlı yayınında verdi.
BBN TÜRK TV''nin canlı yayınında emekli maaşları ve EYT hakkında açıklamalarda bulunan Sosyal Güvenlik Uzmanı Onur Önal, Staj ve Çıraklık Mağdurları hakkında da önemli açıklamalar yaptı. Staj ve Çıraklık Mağdurları tarafından çok büyük bir ilgiyle takip edilen Sosyal Güvenlik Uzmanı Önal, "Staj, Şubat ayındaki ikinci torba yasaya yetiştirilecek. Sayın Cumhurbaşkanı''nın talimatı ve iradesiyle sorunları çözülecek" dedi.
"EMEKLİ OLMALARI İÇİN STATÜ DEĞİŞTİRİLMELİ"
"Bu kişiler sigorta kartlarını aldığında normal sigortalarının başladığını zannediyorlar ama yıllar geçince tekink mevzuatta eksiklik olduğu için esasen o başlangıçlarının uzun vadeli sigorta kolu olmadığını dolayısıyla da emeklilik hizmetinde hesaplanmayacağını öğreniyorlar. Şimdi bu mağduriyet diyor ki "Biz gittik zorunlu staj yaptık, fabrikada ya da iş yerinde biz de orada çalışanlar gibi akşama kadar çalıştık ve herhangi bir ücret de almadık. Bizim de staj sürelerimiz başlangıç olarak kabul edilmeli. Bunu 3803 sayılı staj ve çıraklık kanunun 203. maddesini kısa vadeli sigorta kolu yapılır ibaresini uzun vadeli sigorta kolu olarak değerlendirin ve uzun vadeli sigorta kolu olarak hizmet ve emeklilik hesabından değerlendirin diyorlar. "
STAJ VE ÇIRAKLIK MAĞDURLARI EMEKLİ OLACAK MI?
Sorun çözülebilir mi? Tabii ki çözülebilir. Şimdi sayın bakan da bunu açıklamıştı SGK bununla ilgili bir teknik çalışma yapmıştı ancak ben aktarayım 8 Eylül 1999 döneminde staj ve çıraklık kayıtları olan 1 milyon 780 bin kişi var. Bunlardan eğer staj ve çıraklık başlangıç sayılır ise şu anda EYT ile birlikte 240 bin 326 kişi bunlardan emekli olacak seviyede. Diğerleri de 5-6 yıl içerisinde kademeli olarak bu sistemin içerisine girecek. Mesela bazıları, özellikle kadınlar lisede staj yapmışlar ama eğitim devam etmemiş ve çalışma hayatına da girmemişler. Bunlar zaten emekli olmayacak. Ya da 2000 sonrası çalışma hayatına başlayanlar. Bu yasa kabul edilirse 240 bin 326 kişi emekli olacak. Ben kaynaklarımdan da bunu doğrulattım, seçim öncesinde bu insanlara emeklilik kapısının açılacağını net şekilde söyleyebilirim. Şubat ayında Meclis''e gelecek torba yasa ile sigorta statülerinde değişikliğe gidilecek ve EYT kapsamına dahil edilecekler.
"BÜTÇEYE YÜK OLUR LAFI YANLIŞ"
Bu mağduriyete mensup olan kişiler de genellikle dar gelirli, meslek lisesine çocuğunu gönderen, en azından bir mesleği olsun isteyen aileler. Bunlar da bu mağduriyeti şu anda kendi maaşıyla, beden gücüyle hala devam edip çoluğunu çocuğunu geçindirmek zorunda olan insanlar. Bunların mağduriyetine "yük" demek çok yanlış bir bakış açısıdır. EYT''de de böyle çok farklı algılar yaptılar. Şunu özellikle belirtmek isterim. EYT''nin 1 yıl içindeki maliyeti 120 milyar TL olacak. Peki bu insanlar, bu maaşları aldıklarında bu insanlar bu paraları yurt dışında tatile harcmayacaklar. Yine bu ülkenin ekonomisinde dolaşıma sokacaklar. Evine 1 kilo et alamıyorsa, et alacak. Çocuğuna 50 TL harçlık veriyorsa 100 TL verecek. Nihayetinde bu ülkenin içinde harcanacak ve devlet bundan vergisini de alacak zaten. Esnafı da kazanacak, vatandaşı da kazanacak. Verilecek 120 milyar TL''nin 40 milyar TL''sini devlet yine vergi olarak alacak zaten.
2 milyon 250 bin vatandaşa emeklilik kapılarını açacak olan EYT tasarısı Meclis''e geldi. Emeklilik için gün sayan EYT''lilerin yüzünü güldürecek gelişme az önce yaşandı ve EYT tasarısı AKP''li vekillerin imzasına açıldı. Toplanacak imzaların ardından Meclis Başkanlığı''na sunulacak tasarının Meclis''te kabul edilmesi halinde 2023 yılında yaklaşık 2 milyon 250 bin kişi emekli olacak.
Tasarının kapsamının dışında kalan staj ve çıraklık mağdurları ise dün Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin''in açıklamaları ile hayal kırıklığına uğradı. Kendilerinin de EYT kapsamına dahil edilmesini bekleyen staj ve çıraklık sigortası mağdurlarına Vedat Bilgin emeklilik kapısını kapattı ve "böyle bir düzenleme olmayacak" dedi. Yapılan açıklamalara karşın. geçmişte benzer açıklamaların EYT için de yapılmasına rağmen tasarının onaylanması staj ve çıraklık sigortalılarını umutlandırmaya devam ediyor. Birkaç ay sonra Türkiye''nin seçim sath-ı mailine girecek olması sebebiyle kendilerinin de bu kapsama dahil edileceğini umut eden staj sigortalılar, gözlerini şubat ayında Meclis''e gelmesi beklenen torba yasaya çevirmiş durumda.
EYT TASARISI KİMLERİ İÇERİYOR?
EYT tasarısı, 8 Eylül 1999''da getirilen yaş düzenlemesi sonrasında emeklilik hakkını kaybeden vatandaşları kapsıyor. Bu sebeple çalışma başlangıcı olarak 8 Eylül 1999''dan önce işe giriş yapmış olmak tasarıda aranan en nihai şart durumunda. Ayrıca tasarı kapsamında, gerekli prim gün sayısını doldurmayan vatandaşlar için 2 borçlanma imkanı da söz konusu. Doğum borçlanması ve askerlik borçlanması dışındaki hiçbir borçlanma EYT ile emeklilik kapısını açmayacak.
VEDAT BİLGİN''DEN "İSTİFADE" ÇIKIŞI
Haftalardır eylemler düzenleyen staj ve çıraklık sigortası mağdurlarına, Vedat Bilgin''den "istifade" çıkışı geldi. Tasarının kapsamının ve amacının net olduğunu aktaran Bilgin, " Staj ve çıraklık konusunda hiç prim ödememiş insanların "biz de bundan istifade edelim" demeleri doğru değil" açıklaması ile staj ve çıraklık sigortası diye bir mağduriyetin gerçekte olmadığını aktardı.