İstanbul’un Fatih ilçesinde bulunan Saraçhane’deki kazılarda 1.500 yıllık tarihi dehliz gözler önüne serildi. Aziz Polieuktos Kilisesi’ndeki çalışmalar, geçmişe ışık tuttu. İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin Saraçhane’deki binasının karşısında yer alan 1.500 yıllık Polieuktos Kilisesi’ndeki arkeolojik kazılar devam ediyor. Çalışmalarda, kilisenin inşa edildiği dönemlerde kazılmış bir yeraltı dehlizi bulundu.
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, yaptığı değerlendirmede şu ifadeleri kullandı:
“İstanbul’da deprem hafızasını görmek istediğiniz zaman bu yapı tam bir örnek. Deprem alanında uzmanlaşan inşaat mühendislerimiz ve bilimsel danışmanlarımız var. Çalışma sonucunda buradaki bütün deprem hafızasına ilişkin raporumuzu dünyaya ve kamuoyuna paylaşacağız.”
Saraçhane Arkeoloji Parkı içinde bulunan, tarihi Ayasofya’dan da önceye dayanan Aziz Polyeuktos Kilisesi alanında kazılar sürüyor. Aziz Polyeuktos’a adanan kilise, 11. yüzyılda önce harap edildi, ardından da yağmalandı. Kilisenin kıymetli parçaları ve sütunları ise Venedik’e kaçırıldı. 1960’lı yıllarda alt geçit yapımı sırasında kiliseye ait bazı tarihi eserlerin ortaya çıkmasıyla birlikte Aziz Polyeuktos Kilisesi’nde kazı çalışması yapıldı. 5-6 yıl süren kazı çalışmasının ardından kilise eski hâline terk edildi.
İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Kültür Daire Başkanlığı’na bağlı İBB Mirasekipleri tarafından Aziz Polyeuktos Kilisesi’nin bulunduğu Saraçhane Arkeoloji Parkı’nda 8 Haziran 2022 tarihinde kazı çalışması başlatıldı.
İBB Genel Sekreter Yardımcısı Mahir Polat, 1500 yıllık dehlizin İstanbul’un deprem hafızası olduğunu belirterek kaydederken kilisenin bir ay içerisinde ziyarete açılacağını da belirtti. Polat sözlerine şöyle devam etti:
“Şu Polieuktos Kilisesi kalıntıları içerisindeyiz. Burası kent içi arkeoloji için çok önemli bir yer. Tam olarak 524 yılında yapılmış bir alan. Burası Arkeopark olarak çalıştığımız bir alan ve 10 ay içerisinde, metruk, kimsesizlerin kaldığı, her türlü suç ve kriminal ilişkinin oluştuğu alandan turizm alanına dönüşecek bir projedeyiz. Bütünüyle dünyada mimari stilin ilk örneği olan Polieuktos Kilisesi’nin kalıntılarını çıkardık. Tamamladık, 1 ay içerisinde açılışını gerçekleştireceğiz.
“Eş zamanlı kazıları insanlar gezerken yapacağız. Hem ’Arkeoloji nedir?’ hem de tarihi yapının anlamını anlatma şansımız olacak. Daha da önemlisi bin 500 yıllık dehlizi görebilmemizin sırrı nedir? Şu an deprem ile mücadele eden İstanbul’un başından onlarca deprem geçti bu bin 500 yılda. Şu an içinde gördüğümüz bu yapı bütün depremlerden sapasağlam çıkmayı başarmış. Bunun sırrını ve bilgisini Türkiye öğrenmek durumunda.”
Polat ayrıca deprem konusunda uzman inşaat mühendisi danışmanlarıyla, dehlizin analiz edileceği ve elde edilen raporları yakın gelecekte paylaşacaklarını da ekledi.