Türkiye'yi Eyyam-ı Bahur sıcaklığı kavuracak

Uzmanlar, Afrika'dan gelen Eyyam-ı Bahur sıcaklık dalgası hakkında uyarılarda bulundu.

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Uçak ve Uzay Bilimleri Fakültesi Meteoroloji Mühendisliği Bölümü'nden Prof. Dr. Hüseyin Toros, sıcak hava dalgalarına dikkat çekerek, "Bu yıl 21 Temmuz'da küresel sıcaklık rekoru kırıldı. Şu anda sürekli rekorların kırıldığı bir dönemdeyiz. Haziran ayında Türkiye'de sıcaklıklar, uzun yıllar ortalamasına göre 3-6 derece daha yüksek geçti. Geçmişte temmuz sonu, ağustos başında yaşadığımız en sıcak günleri artık bu dönemde sürekli yaşıyoruz. Bu yıl sıcaklıklar oldukça uzun sürdü. Afrika'nın kavurucu sıcaklıkları, orada oluşan yüksek basınç alanlarının etkisiyle kuzeye doğru, Türkiye'yi de kapsayacak şekilde hareket ediyor" dedi.

'SON 10 YIL ÖNCEKİ YILLARDAN DAHA SICAK'

Prof. Dr. Hüseyin Toros, Afrika sıcaklarının haziran ayından itibaren Türkiye'yi etkisi altına aldığına dikkat çekerek, "Bu sıcaklıkların ağustos ayında da devam etmesini bekliyoruz. Zaman zaman soğuk dalgalar gelse de, bu sıcak hava dalgası o kadar güçlü ki adeta yerini koruyor. Güney Avrupa, Türkiye, Güney Rusya ve Ukrayna gibi bölgeler normalin üzerinde sıcaklıklara sahip durumda" dedi.

Temmuz ayında İstanbul'un günlük ortalama sıcaklığının 24-25 derece olduğunu hatırlatan Toros, şunları kaydetti:

"Temmuz ayında her gün yüksek sıcaklıklar 30 dereceyi aşmış durumda. Bu anlamda, eyyam-ı bahuru yaşıyoruz. Önümüzdeki günlerde buna benzer şekilde tahminler, sıcak havanın devam edeceğini gösteriyor. Özetle, bu yıl uzun bir eyyam-ı bahur dönemi yaşıyoruz. Geçmiş verilere bakıldığında eyyam-ı bahur döneminde sıcaklıklar 34-35 dereceleri, hissedilen sıcaklık ise 40 dereceleri buluyor. Yine bu yıl da 34-35 dereceleri tahmin ediyoruz."

Prof. Dr. Hüseyin Toros, sıcaklık artışlarının küresel ısınmanın etkisiyle hızlandığını belirterek, son yıllarda küresel ölçekte sıcaklık rekorlarının kırıldığını hatırlattı.

Toros, "Her son 10 yıl, önceki yıllardan daha sıcak hale gelmiş durumda. 2023 yılı da bunun bir göstergesiydi. Bu sıcaklıklar beraberinde birçok felaketi getiriyor. Orman yangınları, sağlık etkisi... Güney Avrupa'da binlerce insan sıcak hava dalgası etkisiyle ölmeye başladı. Olumsuz etkileniyoruz" diye konuştu.

DIŞARI ÇIKACAKLARA UYARI

Bu havalarda dışarı çıkacaklara uyarılarda bulunan Toros, şöyle devam etti:"Olumsuz yönde etkilenmemek için mümkün mertebe sıcaklığın fazla olduğu, öğle saatlerinde yorucu işlerden kaçınmak gerekiyor. Köylerimiz, çiftçilerimiz bu şartlara alışık ve vücutlarını tamamen korurlar. Eğer vücudumuzu güneş ışığından koruyabiliyorsak ve vücudumuz alışkınsa çalışmaya devam edelim ama alışkın değilse yorucu işleri mümkün mertebe güneş ışınlarının yoğun olduğu saatlerin dışına taşıyalım. Gölgelik alanlarda bulunalım ki bunaltıcı havadan etkilenmeyelim. Özellikle dezavantajlı gruplar, yaşlılar, çocuklar bu havadan daha çok etkileniyor."

SALI GÜNÜ SAĞANAK YAĞIŞ BEKLENİYOR

İstanbul Aydın Üniversitesi Öğretim Üyesi ve meteoroloji uzmanı Dr. Güven Özdemir, eyyam-ı bahurun nemli sıcak hava dalgası olduğunu belirtti. Ancak bu durumu afet boyutunda bir sıcaklık olarak nitelendirmediğini ifade eden Özdemir, sıcaklıkların temmuz sonu itibarıyla 2-3 derece arttığını söyledi.

Marmara ve Batı Karadeniz'de salı günü yerel yağışlar beklendiğini vurgulayan Özdemir, "Kuvvetli poyraz etkili olmaya devam edecek. Salı günkü yağış geçişinin ardından hava sıcaklıkları mevsim normallerinin 3-4 derece üzerinde olacak. Metropoller üzerinde hissedilen sıcaklıklar ise daha fazla olacak. Sıcaklık 34-35 derecelere çıkabilir, nemle birlikte hissedilen sıcaklık 40 dereceyi bulma ihtimali taşıyor" dedi.

Dr. Özdemir, şehir içindeki çukur alanlarda ve yoğun trafiğin olduğu bölgelerde hissedilen sıcaklıkların daha yüksek olacağını belirtti. "Metropollerde orman azlığı, sık binalar, çarpık kentleşme, nüfus yoğunluğu ve klimaların yüksek derecede çalışması gibi faktörler hissedilen sıcaklığı artıracaktır. Ağustosta, temmuzdan daha sıcak bir hava bekliyoruz ve rüzgarla birlikte 10 gün kadar sıcak hava etkili olabilir" şeklinde konuştu.

ORMAN YANGINI UYARISI

Afrika üzerinden gelen sıcak hava kitlesinin etkisi altında kalınacağını belirten Dr. Güven Özdemir, sıcak hava dalgalarının sera etkisi oluşturduğuna dikkat çekti. Özdemir, orman yangınlarının büyük bir tehdit oluşturduğunu vurguladı:

"Ormanlar, nefes alma yerlerimizdir ve sıcak hava nedeniyle tutuşabiliyorlar. Rüzgarın etkisiyle yangınlar hızla yayılabiliyor. Halkımızın bu konuda çok dikkatli olması gerekiyor. Kesinlikle ormanlarda ateş yakılmamalı" dedi.

Denizlerin de sıcak olduğunu belirten Özdemir, "Kuzeyden esen rüzgarlar nemi artırıyor ve bu da şehirleri bunaltıyor. Şehirlerimizdeki gelişigüzel bina yapıları, yüksek binalar ve bitişik nizam, sıcaklık ve nemin yoğun bir şekilde artmasını tetikliyor" şeklinde konuştu.

Özellikle yaşlılar, kronik hastalar, hamileler ve çocuklar için uyarılarda bulunan Özdemir, şu önerilerde bulundu:

"Saat 10.00 ila 17.00 arasında dışarı çıkılmamalı. Eğer çıkılacaksa açık renk şapka ve giysiler tercih edilmeli, şemsiyeyle gölgede kalınmalı. Evlerin doğal havalandırılması sağlanmalı; klimaların aşırı soğutma yapmaması gerekiyor çünkü içeriye soğuk hapsediyoruz, dışarıda sıcak hava birikiyor. Deniz kıyısına gidilecekse gölgede vakit geçirilmelidir. Güneş çarpmaları yaşanabilir."

Özdemir, yakın zamanda başta İstanbul olmak üzere ülke genelinde serinleme beklenmediğini, ancak büyük bir sıcak hava atağının da söz konusu olmadığını ekledi.