Melatonin, uykunun özellikle başlangıç aşamalarında salgılanan, uykunun evre değişimini kolaylaştıran ve derin uykuya geçişi teşvik eden bir hormon olarak tanımlanmaktadır. Bitkilerde de bulunduğu için, bitkisel kaynaklı versiyonları gıda takviyesi olarak satılabilmekte ve reçetesiz temin edilebilmektedir. Amerika'da yapılan ve JAMA tıp dergisinde yayınlanan son bir araştırma, özellikle çocuk ve gençlerde kontrolsüz melatonin kullanımının potansiyel tehlikelerini ortaya koymuştur.
MELATONİN TAKVİYELERİNE DİKKAT!
Araştırmaya göre, reçetesiz satılan melatonin takviyelerinde gerçek melatonin miktarı büyük farklılıklar göstermektedir. İncelenen 25 ürün arasında gerçek melatonin miktarının, etikette belirtilen içeriğin yüzde 74 ila yüzde 347 arasında değiştiği tespit edilmiştir. Ayrıca, 2012'den 2021'e kadar zehir kontrol merkezlerine başvuruların yüzde 530 arttığı ve bu başvuruların büyük bir kısmının 5 yaş altı çocuklara ait olduğu belirtilmiştir. İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa - Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nöroloji Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Serhat Güler, Türkiye'de de doktor gözetimi olmaksızın çocuklarda melatonin kullanımının yaygın olduğunu ifade etmiştir.
Doç. Dr. Güler, uykunun ritmi ve düzeni olduğunu vurgulayarak, çocuklarda uyku bozukluklarının yaygın olduğunu söylemiştir. Melatonin içeren bitkisel takviyelerin, doktor kontrolünde ve uygun dozlarda kullanılması gerektiğini belirtmiş, Amerika'da yapılan bir çalışmanın melatonin kullanımının yan etkilerinin yüzde 500 arttığını ortaya koyduğunu dile getirmiştir. Melatonin kullanımının, alerjik reaksiyonlara, epilepsi ilaçları, antidepresanlar ve hipertansiyon ilaçlarıyla etkileşimlere yol açabileceğini ve kontrolden çıkması durumunda hayati tehlikelere neden olabileceğini vurgulamıştır.
Doç. Dr. Güler, melatonin takviyelerinin farklı formlarda satıldığını ve kontrolsüz kullanımın yaygın olduğunu belirterek, ailelere, melatonin takviyelerini dikkatli bir şekilde kullanmaları ve mutlaka doktor gözetiminde almaları konusunda uyarıda bulunmuştur.