Son yıllarda ikinci el telefon alışverişi oldukça popüler hale geldi. Ancak, bu pazarda bazı riskler de bulunuyor.
IMEI numarası, bir telefonun benzersiz kimlik numarasıdır ve hırsızlık durumunda cihazın bulunmasına yardımcı olabilir.
Ancak bazı dolandırıcılar, bu numarayı değiştirerek veya silerek telefonları yeniden satıyorlar.
Halk arasında IMEI hırsızlığı olarak da bilinen yöntemle bazı kişiler, kaydı yapılmamış telefonlara başka cihazların IMEI numarasını kullanarak erişim sağlayabiliyor.
İşte ikinci el telefon alırken IMEI hırsızlığına karşı alınabilecek önlemler ve dikkat edilmesi gereken noktalar...
MESAJLARI KONTROL EDİN
Dünya genelinde hiçbir telefon, IMEI kaydı olmadan kullanılamıyor. Bir telefonun IMEI numarası çalınarak başka bir cihaza yüklenmesi halinde ise telefona bir mesaj geliyor.
Türkiye'de Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından gönderilen kısa mesajda, "IMEI numarası klonlanmıştır, cihaz 30 gün içerisinde kapatılacaktır, satın aldığınız yere başvurunuz." ifadeleri yer alıyor.
IMEI NUMARASINI E-DEVLET'TEN SORGULAYIN
Bu mesajı alan kullanıcılar, paniğe kapılarak yasa dışı yollara başvurabiliyor ve çalıntı olan başka bir IMEI numarasını telefonuna kaydettirebiliyor.
Herhangi bir yanlış yapmadan önce cep telefonu kullanıcılarının, ilk olarak e-Devlet üzerinden kolaylıkla yapılabilen bir işlemle IMEI sorgusu yapması gerekiyor.
Sorguda, IMEI numarasının çalındığı ya da sistemde bir yanlışlık meydana geldiği anlaşılabiliyor.
İKİNCİ EL TELEFON ALIRKEN DİKKAT ETMENİZ GEREKENLER
İkinci el telefon alırken, güvenilir satıcılardan alışveriş yapmak önemlidir.
Mağazalar, sertifikalı satıcılar veya güvenilir online platformlar gibi yerlerde alışveriş yapmak, IMEI hırsızlığı riskini azaltabilir.
Telefonu satın almadan önce, IMEI numarasını mutlaka kontrol edin. İnternet üzerinde bulunan çeşitli IMEI kontrol araçlarıyla, telefonun kayıp veya çalıntı olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.
Telefonun orijinalliğini ve geçmişini doğrulamak için fatura ve garanti belgesi gibi belgelerin olup olmadığını kontrol edin. Bu belgeler, telefonun güvenilirliği hakkında bilgi sağlayabilir.
Eğer bir telefonun fiyatı piyasa fiyatının çok altında ise dikkatli olun. Çok düşük fiyatlar, telefonun çalıntı olabileceği veya başka bir sorunu olabileceği konusunda uyarı işareti olabilir.
IMEI ÇALINIRSA NE YAPMANIZ GEREKİYOR
IMEI numarası çalındığında telefonumuza devlet tarafından bir mesaj geliyor. Bu mesajı aldığımızda panik yapıp ‘çalındı' diye düşünmememiz gerekiyor.
Telefonumuzdan ‘*#06#' tuşlayıp telefonumuzun IMEI numarasına bakmalıyız.
Bunu bir kenara not edip, sonrasında gelen mesajla karşılaştırmalıyız. Gelen mesajla uyuşmuyorsa ya hattımızı daha önceden taktığımız bir telefondur ya da sistem tarafından otomatik gönderilen bir mesajdır.
Durum böyleyse bir sorun yoktur, mesajı dikkate almamalıyız. Eğer IMEI sorgusunda çıkan numara gelen mesajdakiyle uyuşuyorsa çalınmış demektir.
IMEI numaranız çalınırsa, yapmamız gereken en önemli şey cihazı aldığınızdaki belgeleri, kutu ve faturayı saklamak. Daha sonra telefonu satın aldığınız yere başvuru yaparak durumu anlatmanız gerekiyor.
IMEI numaranız çalındığında yasa dışı yollarla yeni IMEI kaydettirmeye çalışmayın. Hatayı hata ile düzeltmeye çalıştığınızda farklı sorunlarla karşılaşabilirsiniz.
Sıfır alınan telefonlarda kutu ve tüm belgelerin saklanması, ikinci el cihazlarda ise satın alma esnasında belgelerin tam olmasına dikkat edin.
Yasa dışı şekilde IMEI numarası attırdığınızda kendi başınıza geleni bir başkasına yapmış oluyorsunuz.
IMEI NUMARASINI BULMAK İÇİN 7 FARKLI YÖNTEM
1. Telefonunuz ister çok eski ister çok yeni olsun, arama ekranından *#06# tuşladığınızda cihazınızın IMEI numarası karşınıza çıkar. Bunun çalışması için bazı cihazlarda GÖNDER düğmesine basmanız gerekebilir.
2. IMEI numarası, telefonunuzdaki Ayarlar menüsünde bir yerlerde gizli olabilir. Ayarlar menüsüne girerek arama kısmına IMEI yazarak çıkan sonuçlara göz atın veya Ayarlar> Telefon Hakkında bölümüne gidin.
3. Bazı telefonlarda seri numaraları veya IMEI numaraları, telefonun arka yüzüne basılmıştır. Yeni telefonlarda bunu çok sık göremezsiniz, çünkü üreticiler artık mümkün olduğunca temiz bir görünüm elde etmeye çalışıyorlar. Yine de telefonunuzun arka yüzünü kontrol edin.
4. Akıllı telefon üreticileri, cihazlarının IMEI'sini mutlaka bir yere yazması gerekir. Bu nedenle SIM kartınızı çıkarın ve tepsiyi kontrol edin.
5. Alternatif olarak, bir telefonun IMEI numarası, geldiği kutudaki etiketleri inceleyerek bulunabilir. Telefonunuzu kaybettiyseniz, IMEI numarasını bulmak için tek seçeneğiniz bu olabilir.
6. Bu yöntem yalnızca iPhone veya iPad sahipleri içindir. APPLE ID adresine gidin ve Apple ID kullanıcı adınız ve şifrenizle giriş yapın. Giriş yaptıktan sonra, Apple cihazlarınızın bir listesi karşınıza çıkacak. IMEI numarasını öğrenmek istediğiniz telefona veya tablete tıklayın.
7. Bir iOS cihazının IMEI'sini, oturum açtığınız başka bir iOS cihazından bulabilirsiniz. Bunu yapmak için, Ayarlar'a gidin ve Apple ID sayfanızı açmak için en üstteki adınıza dokunun. Daha aşağıda diğer cihazlarınızın bir listesini göreceksiniz. IMEI'sini görüntülemek istediğiniz cihaza dokunun.
2024 IMEI KAYIT ÜCRETİ
2023 yılında 20 bin TL olarak ödenen IMEI kayıt ücreti, 2024 yılında yüzde 58,46 zamlanarak 31 bin 692 TL'ye yükseldi.
IMEI kayıt ücretinin 2012 yılından günümüze değişimi şu şekilde;
2012 - 100 TL
2013 - 115 TL
2014 - 119 TL
2015 - 131 TL
2016 - 138 TL
2017 - 149 TL
2018 - 500 TL
2019 - 1500 TL
2020 - 1838 TL
2021 - 2 bin 6 TL
2022 - 2 bin 732 TL
2023 - 6 bin 91 TL > 20 bin TL
2024 - 31 bin 692 TL