Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, 2021 yılında tarım sektörüne dair yaptığı değerlendirmede, bu yıl gıdaya erişimin zorlaşacağını söyledi.
Bayraktar, 2021 yılında yaşanan önemli gelişmeleri şöyle sıraladı:
Tarım sektöründeki büyüme, 2020 yılında yüzde 5,9 iken, 2021 yılının Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 2,9 oranında azaldı.
2021 yılı toplam bitkisel üretim, bir önceki yıla göre yüzde 6,1 azalarak, 126 milyon tondan 118,4 milyon tona geriledi.
BELİRLENEN RAKAM YETERSİZ!
2022 yılı destek bütçesi ise 25 milyar 834 milyon olarak planlandı. Gübrede yüzde 400'leri aşan fahiş artışlar dikkate alındığında belirlenen bu rakamın yetersiz olduğu görülüyor.
Destek bütçesinin Tarım Kanunu'nda belirtildiği gibi Gayrisafi Milli Hasıla'nın en az yüzde 1 oranında olması gerekirken, bu rakam yüzde 0,35 düzeylerinde kaldı.
Kuraklık ve her yıl yaşadığımız diğer afetler dikkate alındığında bu zamlarla birlikte 2022 yılı tarım sektöründe zorlu geçecek.
YENİ ZAMLAR ÜRETİMİ ZORLAŞTIRACAK
Bayraktar ayrıca artan gübre fiyatları dikkate alındığında, 2021 yılında hububatta dekara 20 lira, diğer ürünlerde dekara 8 lira olan desteğin yetersiz olduğunu ifade etti. Yılbaşında yapılan yeni zamların girdi maliyetlerini daha da artıracağını hatırlatan Bayraktar, yeni elektrik fiyatlarıyla sulama yapılamayacağını belirtti.
“Sadece sulamadan dolayı çiftçimizin elektrik fiyatları 2 kat arttı” diyen Bayraktar, “Bu maliyetleri karşılayamayan üreticilerimiz üretimden vazgeçecek, fiyatlar yükselecek, hem çiftçilerimiz hem tüketicilerimiz zarar görecek, gıdaya ulaşım da zorlaşacaktır” dedi.
Hayvancılık sektörünün de yeni bir krizle karşı karşıya olduğunu belirten Bayraktar, “Bitkisel ve hayvansal üretim yapan üreticilerimize moral verecek yeni destekleri acilen devreye sokmazsak, ülke olarak üretimi değil, ithalatı desteklemiş oluruz. 2022 yılı insanımız için zor bir yıl olur. Ülke olarak ağır faturalar öderiz” ifadelerini kullandı.
***
ÇİFTÇİ GELİRİNDEN MEMNUN DEĞİL
Finans kuruluşlarına veri toplama ve paylaşım hizmetleri veren Kredi Kayıt Bürosu’nun ‘2021 Tarımsal Görünüm Saha Araştırması’na göre çiftçiler gelirlerinden memnun değil.
2021’de çiftçilerin yaş ortalamasının 50 civarında olduğu tahmin edilirken çiftçinin yüzde 96’sının girdi pahalılığından şikayetçi olduğu belirlendi. Çiftçinin yüzde 75’inin ürününü tüccara sattığı belirtilen araştırmada kazancından memnun olmayanların sayısının arttığı görüldü. Araştırmaya göre çiftçinin yüzde 59’unun son 3 yılda borçlandığı belirlendi. 28 ilde aktif olarak çiftçilik yapan 1066 kişi ile gerçekleştirilen araştırmanın sonuçlarına göre çiftçilerin en çok tercih ettiği ilk üç tarla bitkisi sırasıyla buğday, mısır ve arpa, sebze çeşidi domates, meyve çeşidi ise üzüm oldu.
Geçen yılki saha araştırmasında çiftçinin gelirinden memnuniyet seviyesi ‘orta derecede’ (ne memnun ne değil) bulunmuşken, bu yıl ‘memnun değilim’ sonucu çıktı. Geçtiğimiz yıl ‘memnunum’ diyenlerin toplamı yüzde 31 iken, bu yıl yüzde 19’a düştü.
‘Memnun değilim’ diyenler ise geçen yıl toplamda yüzde 40 iken, bu yıl yüzde 56’ya çıktı. Bu sonuçlara göre, tarımsal kazançtan memnuniyet ortalaması Türkiye’deki genel ortalamadan daha düşük çıktı.