GÜLSÜM ALPKIRAY / GÜNBOYU
Geçtiğimiz temmuz ayından itibaren 11 bin 402 lira olarak yatmaya başlayan asgari ücret, yüksek enflasyon karşısında iki ay içerisinde eridi. Asgari ücretliye yetmeyen bu tutara hükümet tarafından yerel seçimlerin de etkisiyle yüksek oranda bir zam yapılması konuşuluyor.
Sosyal Güvenlik Uzmanı Özgür Erdursun, katıldığı canlı yayından Orta Vadeli Program’da (OVP) yıl sonu enflasyon hedefinin yüzde 65 olarak belirlendiğini söyleyerek bu senaryoda ücretlere yapılacak zamları açıkladı.
"İKİ SENARYO SAYDI: BEN İKİNCİSİNİN YAPILACAĞINI DÜŞÜNÜYORUM"
SSK ve Bağkur emeklilerinin yüzde 38 zam alabileceğini belirten Erdursun, “Memurlar kök maaşın üzerinde yüzde 50’ye yakın bir zam alırlar onun üzerine 8777 lira eklenir. En düşük memur maaşı 29 bin lira olur. Öğretmenlerin maaşı da 36 bin 500 lira civarında olur” diyerek tahmin yaptı.
Erdursun, programın sunucusu Ebru Baki’nin “Asgari ücret ne olur?” sorusu üzerine ise şunları söyledi: “Asgari ücret biliyorsunuz enflasyona göre belirlenmiyor. Bu konuda hükümet daha eli rahattır. Daha yüksek artışlar olmasını ister. Ama yine de yüzde 38’lik bir artış olacağını varsaydığınızda 15 bin 700 lira olur.
’17 BİN LİRAYI GEÇER’
Ve asgari ücret 17 bin lirayı geçer. Maliyeti de çok artar. Asgari ücretin bu kadar artan maliyetine devlet destek vermezse, sigorta primlerinde devlet desteği olmazsa… Asgari ücretle işsizlik artmaz, ama bu rakamlar böyle yükselirse işverenler kayıt dışı, gerçek rakamları bildirmeden, sigortalı yapıp gerçek rakamları bildirmeden ya da sigortası çalıştırma yoluna giderler. Türk çalışanları tercih etmeleri azalır. Muhakkak bu konuda da desteği olması gerekir.
"ASGARİ ÜCRETİ ARTTIRDIK BİZE OY VERİN’ DERLER"
Aksi halde şöyle yapacak esnaf ve işverenler. Zam oranını ocak ayında sattığı ürüne, sattığı hizmete ekleyecekler. Bizim enflasyonla mücadelede amacımız girdi maliyetini artırmayacağız ki, esnaf ve işverenler maliyetin üzerine dahil etmesin. Bu nasıl olur? Sigorta prim maliyetinde devlet elini taşın altına koyacak, bu artışlar sonrasında kendi gelirini artırmış olacak. Belki kendi artırdığı gelirinin bir kısmından feragat edecek hükümet. Böyle bir asgari ücret açıklaması olabilir.
Ama bunların konuşulacağını bile zannetmiyorum Ebru Hanım. Yüzde 38-50 arasında, bence yüzde 50. Çünkü hükümetin hoşuna gidiyor asgari ücreti artırmak. Tüm hükümetlerin hoşuna gider. Asgari ücrette fazla mesaiye kalıyorsun üstüne vergi de olur. En önemlisi, siyasiler oyunu artırır. Tam seçime giderken milyonlarca asgari ücretlinin maaşını artırır, tüm maliyeti esnaf ve işverene yıkar. Sonra seçimde de ‘Asgari ücreti 17 bin lira yaptık bize oy verin’ derler.
"İSTANBUL’DAKİNİN DE BU PARAYLA GEÇİNEBİLMESİ MÜMKÜN DEĞİL"
Biz bölgesel asgari ücreti konuşmuyoruz. Konuşulabilir bizim ülkemizde. Diyelim Hakkari’de bir kişi, yanında bir kişi çalışıyor. Bu parayı verebilmesi için iş yerindeki cirosunun bu kadar artması mümkün değil. İstanbul’dakinin de bu parayla geçinebilmesi mümkün değil. Amerika’yı yeniden keşfetmiyoruz.
Çin uyguluyor mesela, tarım bölgesinde farklı, sanayi bölgesinde farklı uyguluyor. Şu an asgari ücret 17 bin lira olursa, çalışanların yüzde 50’si diyorduk ya, çalışanların yüzde 70’i asgari ücretli olacak. Sadece asgari ücret şu anda cebinize giren para olarak değerlendirilemez, bir de emekli olduğunuzda alacağınız aylığı belirler.
‘EMEKLİLİK HAYALİ KALMAYACAK’
O az önce bahsettiğimiz yüzde 70, şimdi 7500 lira dediğimiz en düşük emekli aylığına aday çalışanlar olacak. Emeklilik hayali kalmayacak. Bu kalmazsa işte çalışma olmaz, iş düzeni olmaz.”
