Doğa bilimleri ile sosyal disiplinleri, bilim-ideoloji ayrımı içinde karşılaştırmasından sonra, iki disiplin içinde incelemeye konu olan nesnelere yaklaşım farkları ortaya çıkar. Bir doğa bilimcisinin doğadaki bir nesneyi tanımlamak için yaklaşımı, zamana mekâna ve koşullara göre değişiklik göstermez iken, bir sosyal olguya yaklaşım, birçok faktörden etkilenerek değişiklik gösterebilmektedir. Bir sosyal olguyu temel olarak iki yaklaşım çerçevesinde inceleyebiliriz

Relativist Yaklaşım

Öne sürülen teorilerin yere ve zamana göre görecelik gösterdiğini savunan yaklaşımdır. Aslında dayanağı farklı da olsa, Hegel'in de zamanın ruhu olarak adlandırdığı bu analize göre teoriler ait oldukları dönemin koşullarına göre değerlendirilmelidir.

İktisadi doktrinler tarihine bu relativist yaklaşımla bakarsak örneğin Smith'in, Rönesans ve aydınlanma ile yükselen bireysellikten, Marx’ın ise kent proletaryasının olgunlaştığı dönemden etkilenmiş olduğunu söyleyebiliriz.

Absolutist Yaklaşım

Bu yaklaşımda ise teorilerin mutlak bilimselliği vardır. Dolayısıyla yer ve zamandan hatta koşullardan bağımsız olan bu teoriler, bilim insanlarının nesnel çabalarının birer ürünleridir. En son teori, yer, zaman ve koşullardan bağımsız, en doğru ve en gerçeğe yakın teoridir.