Strep A; ağrılı ve kaşıntılı semptomları da olabilen bakteriyel bir enfeksiyondur. A Grubu Streptokoklar, genellikle ciltte veya boğazda bulunan bakterilerdir. Bazı durumlarda bu bakteriler boğaz ağrısı başta olmak üzere hastalığa da neden olabilir.
STREP A NEDİR?
Strep A, boğaz ağrısına yol açan enfeksiyonların yalnızca küçük bir kısmını oluşturur. Birden fazla streptokok (kısa adıyla strep) türü olsa da, en büyük endişe A grubu streptir. Tedavi edilmediği takdirde Strep A bakterisi; vücudun diğer bölgelerine yayılabilir. Komplikasyonlar arasında genellikle bademciklerin etrafında apseler, şişmiş lenf düğümleri, sinüs ve kulak enfeksiyonlarıyla boğaz iltihabı yer alır. Fakat nadiren de olsa; kalbe ve böbreklere kalıcı olarak zarar verebilecek romatizmal ateş, yoğun döküntü, kaşıntı ve kızarıklık eşlik edebilir.
STREP A BELİRTİLERİ NELERDİR?
Strep A boğaz enfeksiyonu en çok çocuklarda görülür ancak her yaştan insanı etkiler. Soğuk algınlığı ve virüs kaynaklı problemler de boğaz ağrısına neden olabilir. Aradaki farkı anlamanın bir yolu da hastalığın belirtilerini takip etmektir. Strep A belirtileri arasında şunlar yer almaktadır:
Genellikle seyri hızlı bir şekilde ilerleyen yoğun boğaz ağrısı
Ağrılı yutkunma, yutkunmada zorlanma
Mide ağrısı
İştahsızlık
Bademciklerde şişme, kızarma ve beyaz renkli iltihaplanma
Boyunda lenf bezi şişmesi
Burun akıntısı ve mukus
Yüksek ateş
Şiddetli baş ağrısı
Vücutta döküntü ve kaşıntı
Özellikle küçük çocuklarda bulantı veya kusma
Vücutta kas ve eklem ağrıları
STREP A ENFEKSİYONU BULAŞICI MIDIR?
Tüm bakteri ya da virüs kaynaklı solunum hastalıkları söz konusu olduğunda; etrafınızdaki birinin boğazı ağrıyorsa, kaşınıyorsa, mesafenizi korumanız önerilir. Streptokok hastalığına neden olan bakteriler yakın temas yoluyla insandan insana kolayca geçer. Enfekte olmaları halinde invazif hastalık riski daha yüksek olan kişiler için (örneğin, diyabet, kanser, kronik kalp hastalığı veya bağışıklık sistemi rahatsızlıkları olan kişiler) koruyucu antibiyotiklerin Strep A üzerindeki etkilerini öğrenmek için doktorlarıyla görüşmeleri önerilir.
STREPTOKOK FARANJİTİ NEDİR?
Strep A bakterilerinin yol açtığı streptokok farenjitinin yaygın belirti ve semptomları arasında boğaz ağrısı, 38 derece ateş görülür. Viral farenjitte ise öksürük, burun akıntısı ve ishal daha yaygındır. Strep A faranjiti için Mevcut tanısal testler arasında boğaz kültürü ve hızlı antijen saptama testi bulunmaktadır.
ÇOCUKLARDA STREPTOKOK FARANJİTİ
Strep A enfeksiyonu, boğaz ağrısı enfeksiyonlarının pek çoğunda olduğu gibi her yaştan kişide görülebilmekle birlikte, en sık 5 ile 15 yaş arası çocuklarda görülür. Her yıl farenjit için çok sayıda hasta tespit edilmesine karşın bu vakaların çoğu viraldir. Bununla birlikte, Grup A Streptokok (GAS) akut farenjit; dünya üzerindeki tüm yetişkin farenjit vakalarının %5 ila 15''ini ve tüm pediatrik farenjit vakaların %20 ila 30''unu oluşturur.
STREP A TESTİ NEDİR?
Strep A ile boğaz ağrısına neden olan virüsleri ayırt etmenin yolu; bir Strep A testi yaptırmaktır. İki çeşit yaygın testle Strep A enfeksiyonun var olup olmadığı tespit edilebilir;
Hızlı Strep A testi: COVİD-19 testlerine benzer şekilde, boğaza ve bademciğe pamuklu bir çubuk kullanılarak alınan bu testin pozitif çıkması durumunda doktorunuz, tedavi için antibiyotik reçete edebilir. Test negatif çıkarsa yani strep bakterisi bulunamazsa ve doktorunuz Strep A belirtileri üzerinde duruyorsa numuneyi daha uzun süren bir takip için laboratuvara gönderebilir.
Boğaz kültürü: Laboratuvara gönderilmek üzere boğaz ve bademciklerin üzerine bir çubuk sürülmesi yardımıyla yapılan boğaz kültürü vasıtasıyla da strep A bakterisi aranabilir. Bu, hızlı teste göre daha doğru bir teşhis sağlar, ancak boğaz kültüründen sonuç almak genellikle yaklaşık 2 gün sürer. Bu, boğaz enfeksiyonu olup olmadığını ve Strep A tanısını kesin olarak doğrulayabilir. Ayrıca enfeksiyon düzeldikten sonra da değerler normale dönmeyebilir. Antistreptolizin ise, kişinin hala A grubu beta hemolitik streptokok enfeksiyonu etkileri gösterip göstermediğini tanıtlar.
STREP A TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Strep A bakterilerin neden olduğu boğaz ağrısı, tedavi edilebilen bir boğaz ağrısı türüdür. Soğuk algınlığı ve diğer virüslerin neden olduğu boğaz ağrıları ile aynı şekilde ele alınmaz. Bu nedenle öncelikle hastanın strep olduğundan emin olmak için hızlı strep testi yapılır. Ve alanında uzman bir doktor tarafından reçete ederek seçilen uygun antibiyotiğin kullanımı başlanır.
Bu süreçte hastalara su ve sıvı alımını artırmak, boğaz rahatlatıcı pastiller, yoğurt, elma püresi, çorba gibi yiyecekler önerilebilir. Sigara dumanı, boya, kimyasallar içeren temizlik ürünlerinden kaçınmaları özellikle tavsiye edilebilir. Ayrıca Strep A tedavisinde, kişiler kendilerini daha iyi hissettiklerinde bile antibiyotikleri reçete edildiği şekilde mutlaka almalıdırlar. Bu, zararlı bakterilerden kurtulmanın en iyi yollarından biridir. Aksi takdirde bakteriler boğazda kalabilir ve semptomlar geri gelebilir. Tüm antibiyotikleri tamamlamak, strep enfeksiyonunun neden olabileceği romatizmal ateş, kızıl hastalığı, kan enfeksiyonları veya böbrek hastalığı gibi diğer sağlık sorunları da önleyebilir.
ÇOCUKLARDA STREP A TEDAVİSİ
Evde yapılacak destekler çocuğunuzun boğaz enfeksiyonuyla mücadele ederken daha iyi hissetmesine yardımcı olabilir. Dehidrasyonu önlemek için, özellikle çocuklarda yüksek ateşi varsa, bol sıvı takviyesi önerilebilir. Portakal suyu, limonata, greyfurt gibi asit oranı yüksek içecekler ise tavsiye edilmez. Ayrıca tüm virüs nedenli olan üst solunum yolları enfeksiyonlarında olduğu gibi çocuklarda Strep A tedavisi esnasında bol istirahat önerilir. Ayrıca yutması kolay besinlerin tüketilmesinin yanı sıra gargara yapılması ve kullanılan diş fırçasının değiştirilmesi de tavsiye edilebilir.
Nadiren daha ciddi komplikasyonlara yol açabilen ya da çocuklarda influenza, adenovirüs, domuz gribi gibi virüslerle de birleşince hastalığın seyri ağırlaşabilen Strep A tedavisinde genellikle; 10 günlük antibiyotik ilaç kullanımı reçete edilebilir. Antibiyotiğe başladıktan sonra yaklaşık 24 saat içinde çocukların bulaş riskinde ve ateşinde azalma görülebilir. Kullanıma devam edildikçe diğer semptomlar da geçmeye başlayabilir.
