Birleşik Metal İş Sendikası Araştırma Merkezi (BİSAM) tarafından, 14-24 Mayıs 2020 tarihinde, otomotiv, metal eşya, elektrik-elektronik ve demir-çelik sektörlerinde çalışan, Birleşik Metal İş sendikası üyesi 948 işçi ile yapılan araştırmanın sonuçları açıklandı.
Araştırmanın sonuçlarına göre, metal işçilerinin yüzde 75'i gelir kaybı yaşadığını söyledi.
Buna göre;
- Araştırma kapsamındaki işçilerin yaklaşık dörtte biriinn hanehalkı geliri 3,000 lira'nin altında bulunuyor.
- Geliri 3,000-3,999 lira arası olanların oranı yüzde 40 ile en geniş kesimi oluşturuyor.
- Hanehalkı geliri 4,000-4,999 lira arası olanların oranı yüzde 18 düzeyinde blunuyor.
- Hanehalkı geliri , 5,000 lira ve üzeri olanların oranı yüzde 17 seviyesinde belirlendi.
Bisam araştırmasında, "Buna göre işçilerin yüzde 83'ü 5000 lira'nin altında bir hanehalkı gelirine sahiptir" denildi ve şu konuların altı çizildi:
- Araştırma kapsamındaki işçilerin yüzde 92'lik ezici bir çoğunluğu borcunun olduğunu ifade etmektedir.
- Borcu olmayan işçilerin oranı ise sadece yüzde 7 seviyesinde kalmaktadır.
- Yüzde 92'lik borçlu kesim içerisinde ise borçlarının kendisini hiç zorlamadığını söyleyenlerin oranı yüzde 3.42 seviyesindedir.
- Buna karşın borçların kendisini zorladığını söyleyenlerin oranı yüzde 40.14, çok zorladığını söyleyenlerin oranı yüzde yüzde 56.44'e çıkmaktadır.
- Toplamda borçlu olanların yaklaşık yüzde 97'si borçları nedeniyle zorlanmaktadır.
Araştırma kapsamında borcu olan yaklaşık her üç işçiden birinin kişisel borcu bulunurken, her beş işçiden birinin konut kredisi borcu bulunduğu belirtilen Bisam raporunda, "Araç kredisi borcu olanların oranı ise yüzler 3.6'dır. Bir kişinin birden fazla borç çeşidi bulunabilmektedir" denildi ve şu bilgilere yer verildi:
- Araştırma kapsamındaki işçilerin yaklaşık yüzde 52'si Covid-19 sürecinde hanehalkı gelirinin yanında net gelirinde de kayıp yaşamıştır. Net gelirinin tamamını ya da fazlasın alan işçilerin oranı yüzde 48 olurken, gelirinin yarısına kadar gelir elde edebilenlerin oranı yüzde 10'dur.
- Bu kesim arasında işsiz kalanlar ya da zaten işsiz olanlar da bulunmaktadır. Gelirinin yüzde 50 ile yüzde 74'ünü alabilenlerin oranı yüzde 15, gelirinin yüzde 75 ile yüzde 99'unu alabilenlerin oranı yüzde 26'dır.
- Araştırma kapsamındaki işçilere hanehalkı gelirlerinde yaşanan gelir kaybının nedenleri de sorulmuştur. İşçilerin yüzde 46.8'i kısa çalışma nedeniyle, yüzde 31.1'i fazla mesai yapamadığı için, yüzde 17'si aile fertlerinden birinin işsiz kalması yüzünden, yüzde 14.1'i ise ek iş yapamadığı için hanehalkında gelir kaybı yaşandığını söylemektedir.
- Ek iş ve fazla mesainin bu kadar yüksek oranlarda olması ücretlerin yetmediğinin göstergesidir. Araştırma kapsamında geçerli cevap veren metal işçilerinin yüzde 51'i Nisan ayında borçlarının arttığını ifade etmektedir.
- Bu işçilerden fatura ödemekte zorlananların oranı yüzde 48'dir. İşçilerin yüzde 36.7'si kredi kartını, yüzde 18.6'sı tüketici kredisi borcunu, yüzde 5.7'si konut kredisi borcunu ödeyemediğini ifade etmektedir (buna göre konut kredisi borcu olan her dört kişiden biri borcunu ödeyememiştir). Kirasını ödeyemeyen işçilerin oranı yüzde 12.7 olarak tespit edilmiştir.
