İSÜ Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi’nden Uzman Diyetisyen Sedef Aksu, gıda zehirlenmesi hakkında açıklamalarda bulundu. Bakteri, parazit, virüs veya toksinler ile kontamine olmuş yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi sonucu gıda zehirlenmesi yaşanabileceğini belirten Aksu, “Gıda kaynaklı ve genellikle mide-bağırsak sistemi şikâyetleriyle ani gelişen bu durum gıda zehirlenmesi olarak bilinir. Özellikle yaz aylarında artan hava sıcaklıkları nedeniyle gıdalar daha çabuk bozulur. Bazı bakteriler sıcaklık, nem ve zaman koşulları oluştuğunda hızla üreyebilir ve bu da enfeksiyon ve hastalık riskini artırır. Uygun olmayan koşullarda saklanan gıdalar bozulabilir ve tüketildiğinde gıda zehirlenmesine neden olabilir” diye konuştu.
Gıda zehirlenmesi belirtilerinin ortalama 6-12 saat içinde etkisini gösterdiğini belirten Aksu, “Gıda zehirlenmesi genellikle 1-3 gün sürer, ancak bakterilerin türüne, enfeksiyonun şiddetine ve bireylerin genel sağlık durumuna bağlı olarak bir haftaya kadar uzayabilir. Gıda zehirlenmesine karşı bireylerin tepkileri, tüketilen miktara ve bakterilere karşı duyarlılığa göre değişebilir” dedi.
Gıda zehirlenmesinde karşılaşılabilecek komplikasyonları sıralayan Aksu, dehidratasyon, mide bulantısı, kusma, sulu veya kanlı ishal, mide krampları, karın ağrısı, titreme, ateş, halsizlik, baş dönmesi, iştah kaybı, bulanık görme, kas ağrıları, aşırı susama, ağız kuruluğu, üşüme, titreme, yüksek ateş, kanlı ve mukuslu ishal, konuşma ve yutma güçlüğü, bilinç kaybı, bilinç bulanıklığı ve uyku hali gibi belirtilerin görülebileceğini ifade etti.
Gıda zehirlenmesinden korunmak için dikkat edilmesi gerekenleri anlatan Aksu, “Yiyeceklerinizi ve içeceklerinizi güvenilir yerlerden almalısınız. Hijyen kurallarına uygun olmayan açıkta satılan yiyeceklerden kaçınmalısınız. Pişirdiğiniz yemekleri oda sıcaklığında 2 saatten fazla bekletmeyin. Sebzeleri, salataları ve meyveleri iyice yıkamalısınız. Etleri iyi pişirmeli ve dondurulmuş gıdaları oda sıcaklığında çözmemelisiniz. Çiğ eti kestiğiniz tahtayı sebze ve meyve kesmek için kullanmamalısınız” dedi.
Gıda zehirlenmesini önlemek için hijyen kurallarına dikkat edilmesi gerektiğini vurgulayan Aksu, “Çiğ besinler, yemeye hazır besinlerden ayrı tutulmalı. İçecek veya yiyecek hazırlarken ya da saklarken, çiğ et, balık ve deniz ürünlerini diğer besinlerden uzak tutarak çapraz kontaminasyonu önleyin. Besinleri güvenli bir ısıda pişirmek önemlidir. Her yemek pişirildikten sonra sadece bir kez ısıtılmalı ve dondurulmalıdır. Bozulabilir gıdaları satın aldıktan veya hazırladıktan sonra 1-2 saat içinde soğutmak veya dondurmak gereklidir. Bir yiyeceğin güvenli olup olmadığından emin değilseniz, o yiyeceği tüketmemelisiniz” dedi.
Yaz aylarında açıkta satılan gıdaların tüketiminin arttığını belirten Aksu, “Sıcaklık arttıkça uygun koşullarda muhafaza edilmeyen gıdalarda bakteriler çoğalır ve bu bakterilerin ürettikleri toksinler gıda zehirlenmesine yol açar. Besinler açıkta 2 saatten fazla kaldıysa bakteri üretir. Açıkta satılan tüm gıdalar risklidir ve tüketilmemelidir. Denetlenmemiş ve açıkta satılan ürünleri satın almamalısınız. Gıda zehirlenmesine sebep olan birçok bakteri vardır. En çok görülen bakteri stafilokoktur ve et, süt ürünleri ile yıkanmamış malzemelerden yapılan salatalarda bulunur. Bu bakteriyle kontamine olmuş besin yenildikten 2-3 saat sonra zehirlenme belirtileri başlar. Et, süt ve salatadan kaynaklanan bir diğer bakteri türü ise shigelladır. Shigella ile kontamine besinlerde belirtiler 1-2 gün içinde ortaya çıkar. Clostridium botulinum ise konservelerde, ette, sebze ve meyvede bulunabilir. Güvenilir markaların paketli ürünlerini tercih edin ve etiketlerini okuyarak üretim ve son kullanma tarihlerini kontrol edin” dedi.
