İstanbul Sağlık Üniversitesi Medical Park Gaziosmanpaşa Hastanesi'nden Dr. Gürcan Dikme, çocuklarda demir eksikliğinin nedenleri hakkında bilgiler paylaştı. Dikme, zamanında doğan bebeklerde anneden geçen demir depolarının ilk 6 ay boyunca demir eksikliği riskini önlediğini, ancak 6. aydan sonra hızlı büyüme ile birlikte anneden gelen demirin yetersiz kaldığını ve demir açısından zengin ek gıdaların gerekliliğini vurguladı. Yenidoğan bebeklerde günlük demir ihtiyacının 1 mg olduğunu, bu ihtiyacın yaşla birlikte arttığını belirtti.
Dr. Dikme, normal bir insanda az miktarda demirin deri ve mukozal yüzeylerden kaybedildiğini, adet gören kızlarda ise adet kanamalarıyla demir kaybının yaşandığını ifade etti. “Besinlerle yeterli miktarda alınan demirin bağırsaklardan emilimi ile demir dengesi sağlanır. Ancak yetersiz demir alımı, hızlı büyüme dönemleri, demir emilim sorunları veya kanamalar gibi faktörler demir eksikliğine yol açar" dedi.
Dr. Dikme, çocuklarda demir eksikliğine neden olan faktörler arasında demir açısından zengin gıdaların yetersiz tüketiminin önemli bir yer tuttuğunu belirtti. Anne sütü yerine inek sütü ile beslenmenin de demir eksikliğine neden olabileceğini söyleyen Dikme, inek sütünde demir emiliminin düşük olduğunu ve aşırı tüketimin demir eksikliğine yol açabileceğini ifade etti. Ayrıca, inek sütü tüketiminin günde 500 mL ile sınırlandırılması gerektiğini ekledi.
Türkiye'de demir eksikliği oranının yüzde 6,5 ile yüzde 42 arasında değiştiğini belirten Dr. Dikme, Sağlık Bakanlığı'nın "Demir Gibi Türkiye Programı" ile 4-12 ay arası bebeklere ücretsiz demir desteği sağlandığını ve program sayesinde bebeklerde demir eksikliğinin önemli ölçüde azaldığını vurguladı.
Çocuklarda demir eksikliğinin genellikle belirti vermeden ilerlediğini ve çoğunlukla kan testleriyle tespit edildiğini belirten Dr. Dikme, solukluk, yorgunluk, halsizlik, iştahsızlık gibi belirtilerin şiddetli anemi durumunda ortaya çıktığını söyledi. Ayrıca, demir eksikliğinin sinir sistemi üzerindeki etkilerinin özellikle 2 yaş altındaki çocuklarda kalıcı olabileceğini, daha büyük çocuklarda ise dikkat eksikliği, hiperaktivite ve okul başarısında düşüş gibi sorunlara yol açabileceğini ifade etti.
Dr. Dikme, demir açısından zengin gıdalar arasında kırmızı et, balık, yumurta sarısı gibi hayvansal ürünlerin yanı sıra baklagillerin de yer aldığını belirtti. Fast food tüketiminin demir eksikliğini tetikleyebileceğine dikkat çeken Dikme, bu tür yiyeceklerin besin değerlerinin düşük olduğunu ve çocuklarda demir eksikliğinin yanı sıra diğer sağlık sorunlarına da yol açabileceğini belirtti.
