Gerçek Gündem'den Ökkeş Taşkın'ın haberine göre, Enflasyon ve kur krizinin etkisiyle yurttaşların alım gücünün azalması, artan kiraların ek bir yük oluşturmasına neden oluyor
Bu duruma çözüm olarak AKP iktidarı tarafından kira artışlarına yüzde 25 sınırı getirilmişti. Ancak İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 54. Hukuk Dairesi, bu sınırın 'adil olmadığına' karar verdi.
Mahkemenin bu kararı, kiracıları olumlu bir şekilde etkileyebilir. Avukat Özgür Kip, "Dava koşulları gerçekleşmiş ise, bu karar emsal teşkil eder" dedi.
Mahkeme kararında, kira artışlarında olağanüstü durumların dikkate alınması ve hakkaniyete uygun bir karar verilmesi gerektiği vurgulandı.
İstinaf mahkemesinin 'kiralarda yüzde 25 artış düzenlemesini' sorgulayan bir karar, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesindeki bir kiracının 2019 yılında ev kiralama süreciyle başladı.
Kiracı, 2021 yılında yıllık yasal artış oranları doğrultusunda kira bedelini güncelledi.
Ancak ev sahibi, kiracının yaptığı artışın, bulunduğu sitedeki emsal taşınmazların kira rayiç bedellerinin altında olduğunu iddia ederek, olayı yargıya taşıdı.
İstinaf mahkemesinin 'kiralarda yüzde 25 artış düzenlemesi'ne ilişkin karar, İstanbul'un Eyüpsultan ilçesindeki bir kiracının 2019 yılında ev kiralama süreciyle başladı.
Kiracı, 2021 yılında yıllık yasal artış oranları doğrultusunda kira bedelini güncelledi. Ancak ev sahibi, kiracının yaptığı artışın, bulunduğu sitedeki emsal taşınmazların kira rayiç bedellerinin altında olduğunu iddia ederek, olayı yargıya taşıdı.
Kararda her somut olayın özelliğine göre, uyarlama talep edilen taşınmazın mevcut durumunun dikkate alınması gerektiği vurgulanarak, yerel mahkemece uyarlama davalarında uygulanması gereken kurallar belirtildi.
Devamında ise, "Bu kapsamda, konuyla ilgili uzman üç kişilik bir bilirkişi kurulundan alınacak rapor ile kiralananın niteliği, kullanım alanı, konumu, bölgedeki kira ücretlerini etkileyecek imar ve ticaret değişiklikleri, emsal kira bedelleri, vergi ve amortisman giderlerindeki artışlar, döviz kurlarındaki ani iniş ve çıkışlar ile ülkeyi etkileyen ciddi ekonomik kriz veya doğal afetlere bağlı olarak ödeme esaslarının yeniden düzenlenmesini gerektirecek durumların varlığı araştırılarak değerlendirilmelidir. Bu veriler ışığında bir rapor alınmalı ve oluşacak sonuca göre hakkaniyete uygun bir hüküm verilmelidir" denildi.
"DEĞER KAYBININ TESPİTİ İSTENDİ"
İktidarın konut kiralarında yüzde 25 artışa sınırlama getiren düzenlemesini göz ardı eden mahkeme kararı, avukat Özgür Kip tarafından değerlendirildi. Kip, "Normalde kira tespit davası açmak için 5 yıl süre gereklidir. Ancak burada mahkeme, ülkenin içinde bulunduğu ekonomik kriz ve enflasyona bağlı olarak değer kaybının tespiti için bu sürecin hızlandırılmasını istemiştir. Bilirkişiden alınacak rapor doğrultusunda mahkemenin karar vermesi beklenmektedir" şeklinde konuştu.
"EMSAL TEŞKİL ETMEKTEDİR"
Avukat Kip'in ifadesine göre, "Kira anlaşmazlığında ülkenin içinde bulunduğu ekonomik şartlar, enflasyon, kur ve doğal afet gibi olağanüstü durumlarla davanın koşulları gerçekleşmişse, bu karar emsal teşkil etmektedir." Kip, "Kira uyarlamasında bu şartlar oluşmuşsa, mevcut yüzde 25'lik kira sınırının uygulanmayacağını belirten mahkeme, bu kararıyla yüzde 25'lik sınırın ötesine geçmiştir" ifadelerini kullandı.
YÜZDE 25 KİRA SINIRI
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın sürekli vurguladığı düşük faiz talepleri ve 'Faiz sebep, enflasyon sonuç' tezinin ardından Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) tarafından Mayıs ayında yapılan seçimler öncesinde politika faizinin yüzde 8,50'ye kadar düşürülmesiyle sonuçlandı.
Ancak Erdoğan'ın ekonomik gerçeklere uymayan bu modeli, enflasyon ve kur krizine neden olarak Türk Lirası'nın değer kaybetmesine yol açtı.
Enflasyon, kur krizi ve TL'nin değer kaybı, kira fiyatlarında ciddi artışlara sebep olurken, zaten zor durumda olan vatandaşları ekonomik sıkıntıya soktu.
Bu olumsuz gelişmelerin ardından, 1 Temmuz 2022 tarihinden itibaren kira artış oranlarına bir yıl süreyle yüzde 25 sınırlaması getirildi. Ancak ekonomik krizin büyümesi üzerine, kira artış oranlarındaki yüzde 25 sınırı, 2 Temmuz 2023'ten itibaren 2 Temmuz 2024 tarihine kadar bir yıl daha uzatıldı.
Bununla birlikte, kira krizinin artması üzerine, 1 Eylül 2023 tarihi itibariyle ev sahibi ve kiracı uyuşmazlıklarında mahkemeye gitmeden önce arabulucuya başvurulması zorunlu hale getirildi.
