Yaz mevsimiyle birlikte en popüler sebzelerden biri olan limonun fiyatı şu sıralar oldukça yüksek. Hal fiyatları 50 ila 75 TL arasında değişirken, pek çok semt pazarında bulunmak zor, marketlerde ise 80-90 TL civarında satılıyor. Bazı manavlarda ise fiyatlar 100 TL'yi aşmış durumda.
Geçen kış aylarında 10-15 TL civarında satılan limonun fiyatındaki bu artışın ardında üç temel neden var: Geçen yılın ilk hasadında limonun kilosu 4-5 TL civarındaydı ancak düşük talep nedeniyle fiyatlar düştü, bu durum çiftçilerin ciddi zarar etmesine yol açtı. Tüccarlar da yüksek arz ve düşük talep nedeniyle limon depolarında kalmış, bu da mevcut limonların çürümesine sebep oldu.
DEPOLARDA LİMONLAR ÇÜRÜDÜ
Yeni hasat yapılmadan önce soğuk hava depolarından piyasaya sürülen limonlar, kış boyunca düşük talep nedeniyle sınırlı miktarda depolara girmişti. Ancak bu süreçte bazı depolarda limonların yüzde 50'si, bazılarında yüzde 30'u hatta bazılarında tamamı çürümüş durumda. Tüccarlar, bu durumun piyasada limonun talep görmemesinden kaynaklandığını belirtiyorlar. Bu çürüme, hem çiftçilerin hem de tüccarların zarar etmesine neden oldu ve mevcut limon stoklarındaki sıkıntıları daha da artırdı.
ZARAR EDEN AĞAÇLAR KESİLDİ
Geçen yıl yüksek arz ve düşük talepten dolayı zarar eden çiftçiler, bu yıl limon ağaçlarına gerekli bakımı yapmadılar. Bazı çiftçiler ağaçları kesip yerine daha karlı türler dikmeyi tercih ederken, diğerleri mevcut ağaçlara yeterli gübre ve bakımı sağlamadılar. Sonuç olarak, daldaki limon üretimi geçen yıla göre yüzde 50 düşüş gösterdi. Üreticiler, yeni hasadın ağustos ortasında başlayacağını ancak depolarda limon stoklarının az olduğunu belirtiyorlar. Bu durum, mevcut fiyatların yüksek olmasına neden oluyor. Yeni hasatla birlikte fiyatların bir miktar düşmesi beklense de, geçen yıla göre rekoltenin düşmesi nedeniyle düşük seyretmesi pek olası değil.
YENİ HASADA 1.5 AY VAR
Türkiye Halciler Federasyonu Başkanı Yüksel Tavşan, geçen yıl limon üretiminin çok yüksek olduğunu ancak talebin zayıf kaldığını belirtti. Tavşan, kış boyunca limonun dalında ortalama 2-3 lira civarında satıldığını, halde 6-7 lira, pazarda ise 10 lira gibi fiyatlarla tüketildiğini ifade etti. Ancak şu anda bu fiyatların çok düşük olduğunu ve hem çiftçinin hem de tüccarın zarar ettiğini vurguladı.
Tavşan, yeni ürünün ağustos ortasında piyasaya çıkacağını belirtirken, mevcut depolardaki limonların bir kısmının çürüdüğünü ve bu durumun fiyatları daha da artırdığını dile getirdi. Turizm mevsiminde olunduğunu hatırlatan Tavşan, önümüzdeki 1-1.5 ay boyunca limon fiyatlarının yüksek kalabileceğini, yeni hasatla birlikte fiyatların düşmesini beklediklerini ancak artık 20-30 lira gibi fiyatları pahalı görmememiz gerektiğini belirtti.
DALDA ÜRETİM MALİYETİ 10-15 TL
Mersin Erdemli Ziraat Odası Başkanı Rasim Şahin, çiftçinin limondan dolayı çok ciddi zarar ettiğini söyledi. Şahin, "Geçen yıl dalında limon 50 kuruşa kadar düştü. Limonda iyi verim için ağaca gübre veriyorsunuz, suluyorsunuz, bakımı var... Üretim maliyeti dahi geçen yıl 4-5 liraydı. Böyle olunca çiftçi limonu toplamadı. Limon para etmeyince dibine döküldü. Bazı çiftçiler limon ağacını kesti bazıları da bakmadı. O nedenle üretim de geriledi" dedi. Bu yıl yeni limon hasadının 15 Ağustos'ta başlayacağını anlatan Şahin, "Şu anda üretim maliyeti 10-15 lira. Yani dalda 10 liranın altı çiftçi için zarar demek. Bir de bunun toplama maliyeti var. Eğer devlet limon üreticisine destek vermezse üretim daha da düşer" şeklinde konuştu.
YÜZDE 50'DEN FAZLA GERİLEDİ
Muğla'nın Ortanca ilçesinde limon üreticisi Salim Çöllü, geçen yıl limon fiyatlarının düşük olması sebebiyle birçok üreticinin limon ağaçlarını kestiğini belirtti. Çöllü, "Bizim bölgemizde bu yıl rekolte yüzde 50'den fazla düştü. Geçen yıl bölgemizde 100 bin ton üretim vardı. Bu yıl 40-45 bin ton ancak çıkar" dedi. Limon hasadının ağustos sonu, eylül başında yapılacağını anlatan Çöllü, "Dalda maliyet 10-12 lira. Bunun altında olursa çiftçi yine toplamaz, ürün dalda kalır" diye konuştu.
