NASA'nın Lunar Reconnaissance Orbiter (Ay Keşif Yörünge Aracı), Hindistan'ın Ay'a inen Vikram aracına başarılı bir lazer atışı gerçekleştirdi. Bilimsel bir deneyin dikkatle planlanmış bir parçası olan bu atış uzay çalışmalarında büyük bir eşiğin geçilmesini sağladı. Lazer, yörüngeden Ay yüzeyine yaklaşık 100 kilometre (62 mil) mesafe kat ederek sadece 5 santimetre (2 inç) genişliğindeki bir hedefi vurdu. Bu, Ay'ın çevresinden yüzeyindeki bir hedefe yönelik ilk lazer atışı oldu.
Oreo büyüklüğündeki küçük hedef, Hindistan Uzay Araştırma Örgütü'nün (ISRO) Vikram iniş aracına yerleştirilen bir Lazer Retroreflektör Dizisi'ydi. Lazer, hedefi seçti ve Ay çevresinde dönerken NASA tarafından tekrar alındı. Bu sayede Dünya'daki uyduların konumlarını belirlemek için kullanılan sistem Ay'a da uygulanabilecek. Xiaoli Sun, NASA'nın Goddard Uzay Uçuş Merkezi'nden görev lideri, "Retroreflektörümüzü Ay'ın yörüngesinden yüzeyde bulabileceğimizi gösterdik" dedi. "Bir sonraki adım, gelecekte bu retroreflektörleri kullanmak isteyen görevler için tekniği geliştirmektir."
Xiaoli Sun'ın ekibi, Vikram'daki retroreflektörü NASA ve ISRO arasındaki bir ortaklık kapsamında geliştirdi. Bu cihaz, herhangi bir yönden gelen ışığı yansıtabiliyor ve tamamen optik olduğundan güç ya da bakım gerektirmiyor. Bu, Vikram'ın kesin konumunu onlarca yıl boyunca belirleyebilecekleri anlamına geliyor.
Ay'da Apollo döneminden beri yaklaşık bir bavul büyüklüğünde retroreflektörler kullanılıyor. Bu retroreflektörler sayesinde, Ay'ın Dünya'dan yılda 3,8 santimetre (1,5 inç) uzaklaştığı biliniyor. NASA, Ay'ın etrafındaki tek lazer cihazı olan Lunar Orbiter'ın altimetresi LOLA'yı kullanıyor. Ancak LOLA, bu küçük hedefleri vurmak için tasarlandı.
NASA Goddard bilim adamı Daniel Cremons, "LOLA'nın kurabiye büyüklüğündeki hedefi işaret etmesini ve her seferinde vurmasını istiyoruz, ki bu çok zor" dedi. LOLA'nın Vikram retroreflektörünü vurması sekiz sefer sürdü ancak başarılı olması durumunda, gelecekteki Ay görevleri için retroreflektörler önemli bir teknoloji haline gelebilir. Aynı başarı, NASA'nın Cuma günü Ay'a inen Japon SLIM görevinde de bir retroreflektör bulunuyor. LOLA'nın bu etkileyici başarısını tekrarlayıp tekrarlayamayacağını zaman gösterecek.
