Mehmet Akif Erdem / Günboyu
Mevcut hükümetin yaz aylarında düğmesine bastığı ''seçim ekonomisi'', 14 Mayıs''a günler kala çok sayıda bölgeden su almaya başladı. Haziran itibariyle 18 bandına sıkıştırılan dolar/TL paritesinin 19.50 seviyesini test etmesinin ardından, Kapalıçarşı''da dolar kuru 20.50 TL seviyesine yükseldi ve serbest piyasalar ile gösterge kuru arasındaki makas 1 liranın üzerine çıktı.
14 MAYIS ÖNCESİ SON KEZ PAYLAŞILDI
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), 6 Şubat tarihli Kahramanmaraş depremlerinin ardından gün aşırı yayınladığı döviz işlemlerine yönelik kısıtlayıcı kararlara devam etmesine karşın, son günlerde artık atılacak yeni bir adımın kalmaması ve TCMB''nin cephanesindeki bütün malzemeyi boşaltması nedeniyle döviz alım-satım işlemlerinde yeni bir hareketlilik gözlemlenmiyor.
Merkez Bankası''nın 27 Nisan''da yapacağı Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısından sürpriz bir faiz artırımı çıkabileceği ve piyasalara seçim sonrası için yeni bir başlangıç mesajı verileceği iddia edilmiş olsa da, Cumhurbaşkanı ve AKP Genel Başkanı Recep Tayyip Erdoğan''ın geçtiğimiz haftalarda yapmış olduğu açıklamalar ile faiz artırımına yönelik ihtimaller tamamen ortadan kalkmış durumda. Para politikaları konusunda Erdoğan''ın "Faiz Sebep Enflasyon Sonuçtur''" teorisini rehber edinen TCMB''nin bu açıklamaların aksine bir adım atmasına ihtimal verilmezken, Reuters ve çok sayıda finans kuruluşunun yayınladığı ankete göre yarın yapılacak toplantıdan ''hareketsizlik'' kararı çıkması ve faizlerin 8.5''da sabit bırakılması bekleniyor.
Bu kararların yanı sıra, yine TCMB tarafından periyodik aralıklarla kamuoyu ile paylaşılan Piyasa Katılımcıları Anketi''nin nisan ayı sayısı da resmen yayınlandı. Geçtiğimiz ay paylaşılan verilerde anlamlı bir artış gösterilirken, 28 finansal sektör, 4 reel sektör ve 8 kişi de ekonomi piyasalarında bulunan profesyoneller olmak üzere toplamda 40 katılımcının yanıt verdiği cevaplara göre ay sonu ve yıl sonu görülmesi muhtemel dolar/TL paritesi de ilan edilmiş oldu.
DÖVİZ HESABI OLANLARI ŞAŞIRTAN RAKAMLAR
İktisatçılar tarafından AKP güdümünde politikalar yürütmekle ve bağımsız hareket etmeyerek Anayasa''ya aykırı davranmakla suçlanan Merkez Bankası, ekonomi politikalarında dikkat noktası olma özelliğini kaybetmiş olmasına karşın, yayınlanan Piyasa Katılımcıları Anketi raporu ciddi bir ilgiyle takip edilmeye devam ediyor. Türkiye''de spot piyasaların merkezi olan Kapalıçarşı''da görülen rekor döviz talebi ve Türkiye''de yıllar sonra ilk kez ''ikili kur'' ortaya çıkması, birikimini döviz hesaplarında ya da Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasında saklayan vatandaşları tedirgin ederken, raporda yer alan ay sonu ve yıl sonu tahminlerine göre hareket etmeyi hedefleyen çok sayıda vatandaş, gördükleri yeni kur karşısında şaşkına döndü.
28 finansal sektör, 4 reel sektör ve 8 kişi de ekonomi piyasalarında bulunan profesyoneller olmak üzere toplamda 40 katılımcının yanıt verdiği cevaplar ile ortaya çıkan rapor, dolar/TL için Nisan ayı sonundaki tahminini 19,4996 olarak güncelledi.
Bankalararası döviz piyasası ABD Dolar kuru beklentiniz nedir? sorusuna verilen yanıtlarda ayrıca, yıl sonunda görülecek dolar kuru için de tahminlerde bulunulurken, 40 katılımcının verdiği cevapların ortalamasına göre Aralık 2023 itibariyle dolar kuru 23.15 TL seviyesine yükselecek. 2024 yılının Nisan ayına yönelik tahminleri bulunduran ''12 aylık döviz beklentisi'' sonucunda ise ortaya çıkan sonuç 24.08 TL oldu.
RAPORDA YER ALAN ANALİZLER TEK BİR İHTİMALE GÖRE TASARLANDI
Her ne kadar paylaşılan belgelerin içeriğinde yayınlanmamış olsa da, raporda yer alan tahmin rakamları, mevcut iktidarın ''Türkiye Ekonomi Modeli'' olarak adlandırdığı sistemin devamlılığı halinde geçerliliğini koruyacak. Seçimleri kazanma ihtimali bulunan Millet İttifakı''nın sandıktan zaferle çıkması halinde ise, altı parti tarafından kabul edilen ''Ortak Politikalar Mutabakat Metni'' neticesinde harekete geçilecek ve mevcut ekonomik anlayışın tam tersi bir istikamete direksiyon çevrilmiş olacak.
Hazine ve Maliye Bakanlığı için Prof. Dr. Bilge Yılmaz''ı düşünen Millet İttifakı''nın TCMB için yeni başkan olarak Hakan Kara''ya görev vereceği iddia ediliyor. Yayınlanan metinlerde ekonomi yönetimine yönelik uzunca bir bölüm ayrılırken, Türkiye''de 21 Aralık 2021 itibariyle hayata geçirilen KKM sisteminin de yeni iktidar döneminde hızlıca kaldırılacağı, yeni hesap açılışının tamamen yasaklanmasının yanı sıra, halihazırda devam eden vadelerin ise süreleri tamamlanana kadar ödemelerinin aynı şekilde yapılacağı belirtildi.
